Τα ασκητικά της ενορίας. Προσοχή στις ποικίλες εκτροπές. (Αρχιμ. Σάββα Αγιορείτου)
ΤΑ ΑΣΚΗΤΙΚΑ ΤΗΣ ΕΝΟΡΙΑΣ
Προσοχή στις ποικίλες εκτροπές!
Δυστυχῶς οἱ ἐκτροπές ἀπό τήν ὀρθόδοξη ἀποστολοπαράδοτη ζωή καί λειτουργία τῆς Ἐνορίας καί τῶν ἐνοριτῶν σήμερα εἶναι πολλές καί μεγάλες. Θά περιοριστοῦμε σέ γενικές ἀναφορές. Πρέπει ἐξ ἀρχῆς νά τονισθεῖ ὅτι ὅσα γράφονται ἐδῶ δέν ἔχουν σκοπό κατακριτικό ἀλλά ἰαματικό. Δέν στοχεύουν νά θίξουν κανένα πρόσωπο ἀλλά μόνο τά κακῶς κείμενα πράγματα καί πρακτικές ἔτσι ὥστε νά προχωρήσουμε στήν διόρθωσή τους.
Ὁπωσδήποτε οἱ καταγραφόμενες ἐκτροπές δέν εἶναι καθολικές. Πάντα ὑπάρχουν -δόξα τῷ Θεῷ- οἱ πολλές ἐπαινετές ἐξαιρέσεις, τόσο στούς ποιμένες, ὅσο καί στό ποίμνιο. Ὡστόσο ἐδῶ ταπεινά, μέ τή βοήθεια τοῦ Θεοῦ θά ἐπισημάνουμε κάποιες ἀπό τίς παρατηρούμενες ἐκτροπές μέ (ἀπό) πολύ πόνο καί ἀγάπη γιά τήν Ἁγία μας Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί τά μέλη Της (μας).
Ἐκκοσμίκευση
Μία πρώτη ἐκτροπή εἶναι ἡ σέ μεγάλη ἔκταση καί σέ ἄλλοτε ἄλλο βαθμό ἐκκοσμίκευση τόσο τῶν ποιμένων, ὅσο καί τοῦ ποιμνίου.
Δυστυχῶς ἀκοῦμε γιά ποιμένες πού εἶναι ὑποδουλωμένοι στήν φιλοχρηματία καί τήν κενοδοξία. Εἴμαστε μάρτυρες σέ Μυστήρια πού τελοῦνται συντετμημένα, «σέ χρόνο ρεκόρ» ἤ σέ ἐξόφθαλμη προσπάθεια τῶν ποιμένων γιά προσωπική προβολή. «Στόν κλῆρο» ἐπισήμαινε ὁ μακαριστός Γέρων Παΐσιος «οἱ περισσότεροι ξεκινοῦν μέ καλή διάθεση, ἀλλά μετά ἀρχίζει ὁ διάβολος τή δουλειά του καί βλέπεις νά μπαίνει ἡ μανία γιά δόξα, ἡ μανία γιά χρήματα, ἡ μανία γιά ἀξιώματα καί τά ξεχνοῦν ὅλα. Ἐνῶ ξεκίνησαν γιά τό Χριστό, καταλήγουν στό χρυσό»54. Διαπιστώνουμε τήν ὕπαρξη προϊσταμένων Ἐνοριῶν πού διοργανώνουν κοσμικές συγκεντρώσεις σέ ἐκκλησιαστικούς χώρους, ἀλλά καί ἐκτός αὐτῶν. Ἐπίσης -καί τό τραγικώτερο- μᾶς γνωστοποιοῦνται μέσῳ τοῦ διαδικτύου συναυλίες κοσμικοῦ χαρακτῆρα μέσα σέ ἱερούς ναούς παρουσίᾳ Ἀρχιερέων, ἤ ἀκόμη καί διοργάνωση διαγωνισμοῦ τραγουδιοῦ ἀπό συγκεκριμένη Μητρόπολη.
Μαθαίνουμε ἀκόμη γιά παραθεώρηση ἀπό Ἀρχιερεῖς καί ἱερεῖς τῶν Ἱερῶν Κανόνων, ὅπως γιά συμπροσευχές μέ αἱρετικούς, γιά μεικτούς γάμους, γιά μή κανονική βάπτιση ἑτεροδόξων πού προσέρχονται στή Ὀρθοδοξία, γιά κληρικούς πού χειροτονοῦνται ἐνῶ ἔχουν κωλύματα55, ἤ γιά «Πνευματικούς» πού καταφρονοῦν τούς Ἱερούς Κανόνες κατά τό Μυστήριο τῆς Ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως. Ἡ καταφρόνηση βέβαια τῶν Ἱερῶν Κανόνων καί τῆς ἠθικῆς προάγεται τότε σέ μεγάλο βαθμό καί ἀπό τούς λαϊκούς.
«Εἶναι πιά κοινή διαπίστωση», παρατηρεῖ ὁ π. Διονύσιος Τάτσης, «ὅτι οἱ σύγχρονοι ἄνθρωποι ἔχουν ἀρνηθεῖ τούς ἠθικούς φραγμούς καί συνάπτουν σχέσεις γιά σαρκικές ἡδονές, χωρίς κανένα δισταγμό. Σήμερα ὅλα ἐπιτρέπονται, ἀρκεῖ να περνοῦν καλά οἱ ἄνθρωποι. Καί ὅταν δέν συμβαίνει αὐτό, διαλύουν τήν σχέση, γιά νά δημιουργήσουν σύντομα μία νέα σχέση. Ἀκόμα καί ἐντός τοῦ γάμου παρατηροῦνται σχέσεις μέ τρίτα πρόσωπα. Δέν τό ἔχουν σέ τίποτε νά συνάπτουν διπλές σχέσεις καί νά μολύνουν τό γάμο τους.
Ὅλα αὐτά σέ παλιότερες ἐποχές ἦταν σπάνιες περιπτώσεις, ἐνῶ σήμερα τείνουν νά γίνουν γενικός κανόνας. Ἰδιαίτερα οἱ νέοι δέν ἐπιλέγουν τήν ἁγνότητα καί δέν θέλουν νά ἀκούσουν ὅτι οἱ σαρκικές σχέσεις εἶναι ἀπαγορευμένες καί ἡ Ἐκκλησία μιλάει γιά τό ἱερό μυστήριο τοῦ γάμου και τήν τεκνογονία. Καί μέσα σέ αὐτή τήν ἀνηθικότητα, ἔρχονται ἀπό τό χῶρο τῆς Ἐκκλησίας ὑποστηρικτές της! Ἐννοῶ τούς μοντέρνους πνευματικούς, πού ἀκολουθοῦν τό ρεῦμα τῆς ἐποχῆς καί δέν θέλουν νά στενοχωρήσουν τά πνευματικά τους τέκνα, γι᾽ αὐτό ἀνέχονται τίς ἐρωτικές σχέσεις τους μέ τή δικαιολογία ὅτι πρόκειται στό μέλλον νά παντρευτοῦν!
Εἶναι προκλητική ἡ τακτική τους καί φανερώνει τό θράσος τους νά διορθώνουν τή χριστιανική ἠθική καί νά ἑρμηνεύουν κατά τίς προσωπικές τους ἐπιθυμίες τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ!
Μέ αὐτό τό χαλαρό τρόπο ἀντιμετωπίζουν καί πολλά ἄλλα θέματα, πού ἐπίσης εἶναι σοβαρά καί δέν ἐπιδέχονται διαστρεβλώσεις. Αὐτούς τούς κληρικούς ἡ Ἐκκλησία πρέπει νά τούς τιμωρεῖ, γιατί ἄν ἡ ἐγκράτεια καί ἡ ἁγνότητα, πού εἶναι ἐντολές τοῦ Θεοῦ, θεωροῦνται ξεπερασμένες, τότε τί μένει ὄρθιο; Ἐάν ἱκανοποιοῦνται ὅλα τά ἁμαρτωλά πάθη τοῦ ἀνθρώπου μέ τήν εὐλογία τοῦ πνευματικοῦ πατρός, τότε γιά ποιόν πνευματικό ἀγῶνα μιλᾶμε καί ποιές ἀρετές πρέπει νά ἀποκτήσουμε; Ἀλήθεια, σκοπός τοῦ πνευματικοῦ πατρός εἶναι νά διευκολύνει τή διάπραξη τῆς ἁμαρτίας ἤ νά τήν καταπολεμεῖ;
Μέ τόν ἴδιο ἀπαράδεκτο τρόπο οἱ συγκεκριμένοι αὐτοί πνευματικοί ἀντιμετωπίζουν καί τό βδελυρό ἁμάρτημα τῆς ὁμοφυλοφιλίας, πού δεν ἀπουσιάζει καί ἀπό μερικούς ἀναξίους κληρικούς. Τό θεωροῦν φυσικό και μή κολάσιμο. Μιλᾶνε γιά ἀδυναμία, τήν ὁποία ἡ Ἐκκλησία δέχεται καί δεν καταδικάζει!
Ἐδῶ θέλω νά θυμίσω ὅτι ὁ Γέροντας Παΐσιος ἦταν σαφῶς ἀντίθετος μέ τούς συγκεκριμένους πνευματικούς καί ἀντιδροῦσε ζωηρά. Σέ κάποια ὁμάδα προσκυνητῶν, οἱ ὁποῖοι τόν ρώτησαν, ἄν ἐπιτρέπεται νά διατηροῦν φιλικές σχέσεις μέ νέες καί συγχρόνως νά ἔχουν μυστηριακή ζωή, εἶπε: “Γιά πέστε μου. Εἶστε ἄγγελοι; Δεῖξτε μου τά φτερά σας. Ἄν εἶστε ἄγγελοι, τότε ναί, νά τό κάνετε αὐτό πού ρωτᾶτε. Ἄν ὅμως εἶστε νέοι πού εὔκολα πέφτετε, ὅπως καί εἶστε, κρατῆστε τήν καθαρότητά σας καί την προσοχή σας. Κρατῆστε τήν ἁγνότητά σας. Μή κάνετε αὐτά πού κάνουν τόσοι νέοι. Πηγαίνουν στίς ἀγρυπνίες καί ἀπό τό ἕνα χέρι κρατοῦν τό κομποσχοίνι καί ἀπό τό ἄλλο τή νέα φίλη τους. Ἔτσι δέν ὠφελοῦν οἱ ἀγρυπνίες”.
Οἱ πνευματικοί πρέπει νά εἶναι προσεκτικοί καί νά μή ἀνοίγουν “νέους δρόμους”, καταργώντας τή χριστιανική ἠθική. Νά εἶναι πατέρες πρός σωτηρίαν καί ὄχι πρός ἀπώλειαν»56.
Ἐκτός ἀπό τήν ἐκκοσμίκευση τῶν κληρικῶν συνειδητοποιοῦμε ἐπίσης μία μεγάλη ἐκκοσμίκευση καί στό ποίμνιο, ἡ ὁποία ὀφείλεται στήν ἀνοχή ἤ καί ἐνθάρρυνση τῶν ποιμένων τους. Ἀντιλαμβανόμαστε λ.χ. ὅτι γίνονται ἀνάδοχοι ἤ κουμπάροι, πρόσωπα πού περιφρονοῦν ἐξόφθαλμα τήν ἠθική ζωή (διατηροῦν παράνομες σχέσεις) καί τούς Ἱερούς Κανόνες. Βλέπουμε ἀπαράδεκτες κοσμικές συμπεριφορές, κομμώσεις, καί γενικότερα τρόπο ζωῆς πού ἀπάδει τόσο σέ κληρικούς, ὅσο καί σέ πιστούς ὀρθοδόξους χριστιανούς. Ζοῦμε Μυστήρια πού μοιάζουν μέ κοσμικές φιέστες, ὅπου σχεδόν κανένας δέν προσεύχεται καί ἡ μόνη φροντίδα εἶναι ἀπό τήν μεριά τῶν ποιμενομένων ἡ προβολή τοῦ πλούτου των.
Ὑποφέρουμε ἀπό τά βροντώδη μεγάφωνα πού, ἐντός ἀλλά καί ἐκτός τοῦ ναοῦ, ἐκπέμπουν στήν διαπασῶν καί καταστρέφουν τήν κατάνυξη. Τυφλωνόμαστε ἀπό τά φῶτα τῶν φωτογράφων, ἀλλά καί ἀπό τίς φωτοχυσίες τῶν πολυελέων, πού ἐμποδίζουν τήν συγκέντρωση τοῦ νοῦ στήν προσευχή καί τά Ἅγια Μυστήρια .
Ἡ ἐπιστροφή στό ἁπλό, ταπεινό, συντετριμμένο πνεῦμα τῶν πρώτων χριστιανῶν εἶναι ἀναγκαία σήμερα περισσότερο ἀπό ποτέ ἄλλοτε. Πολλοί πιστοί, λόγῳ τῶν ἀνωτέρω φαινομένων, ἀπομακρύνονται κατασκανδαλισμένοι ἀπό τίς Ἐνορίες τους καί ζητοῦν καταφύγιο εἴτε σέ κάποια ἄλλη Ἐνορία ἤ σέ κάποιο Μοναστήρι ἤ ἀκόμη χειρότερα καί σέ αἱρέσεις (λ.χ. Προτεσταντικές παραφυάδες).
Ἀπόσπασμα ἀπό τό βιβλίο:«Τά ἀσκητικά τῆς Ἐνορίας» (Ἱερομονάχου Σάββα Ἁγιορείτου)
