Το χέρι του Ιερέα και τα μικρόβια

Πολλά ακούγονται (και από τα πλέον επίσημα χείλη της διοικούσας εκκλησίας,  αλλά και από γεροντάδες, ιερείς και προφανώς λαϊκούς) για τον ασπασμό της χειρός του Ιερέως. Είναι ποτέ δυνατόν τα ευλογημένα χέρια του Ιερέα, ιδιαίτερα την ώρα της Θείας Λειτουργίας να μεταδίδουν ασθένειες; Τα δανεισμένα από τους αγίους και τον ίδιο τον Χριστό μας; Είναι δυνατόν οι Χριστιανοί να έχουν πάθει τέτοια τρέλα και μικροβιοφοβία;

Θα προσπαθήσουμε να ξετυλίξουμε, κατα το δυνατόν, το κουβάρι αυτό…

Ας πιάσουμε πρώτα το θέμα του ασπασμού της χειρός του ιερέως…

«Που το είδες εσύ γραμμένο αυτό;» λένε  κάποιοι Ιερείς και μάλιστα συμπληρώνουν «κι αν εγώ είμαι ασυμπτωματικός φορέας του ιού και κολλήσω κανέναν;» 

Είναι όμως έτσι; Μπορούμε να δούμε την ευλογημένη περίπτωση του Ιερομονάχου Χρυσάνθου Κατσουλογιαννάκη (ο οποιός δεν νόσησε ποτέ με λέπρα), που επικαλούνται ιερείς, αρχιερείς κλπ για το θέμα της μη μεταδιδόμενης ασθένειας μέσω της Θείας Κοινωνίας (το προφανές δηλαδή), όμως αυτή την φορά θα προστρέξουμε να δούμε τι συνέβαινε κατά τον ασπασμό της χειρός του. Άραγε τι γινότανε τότε (προφορική μαρτυρία στον πατέρα Θωμά Ανδρέου από τον  αρχιμανδρίτη π. Φιλόθεο Σπανουδάκη – Ηγούμενο της Μονής Παναγίας Ακρωτηριανής-Τοπλού) ….  

«…Πράγματι, πήγε για πρώτη φορά γύρω στο 1947 και χτύπησε την καμπάνα για τον Εσπερινό. Την άλλη μέρα ξημέρωνε Κυριακή της Ορθοδοξίας ! Αφού τελείωσε, εξομολόγησε αρκετούς ασθενείς που περίεργοι πήγαν να δούν τον νέο τους Παπά. Την άλλη μέρα, μεγάλη μέρα Κυριακή της Ορθοδοξίας – στην αρχή της Σαρακοστής, λειτούργησε και στο τέλος βγήκε στην Ωραία Πύλη να μεταδώσει το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Κρατώντας τ’ Άγιο Δισκοπότηρο κάλεσε τους Χριστιανούς να προσέλθουν και να μεταλάβουν τον Χριστό. Κανείς δεν κουνήθηκε από την θέση του… Τους καλεί ο παπά Χρύσανθος να έλθουν να κοινωνήσουν, είχαν εξομολογηθεί το προηγούμενο βράδυ. Κανείς δεν έκαμε το πρώτο βήμα. Επέμεινε ο παπάς και τότε ένας δύο στην αρχή διστακτικοί και μετά όλοι μαζί πήγαν να κοινωνήσουν. Αφού απολειτούργησε ,και έδωσε το αντίδωρο, με τα χέρια του τ’ αγιασμένα, έβαλε δι ευχών και μπήκε στ’ Άγιο Βήμα να ξεφορέσει….» [1]

Προφανώς αυτό δεν θα συνέβη μόνο μια φορά, αλλά θα επαναλήφθηκε εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες φορές… 

Εξυπακούεται, ότι δεν υπάρχει μόνο μια μαρτυρία, αλλά και πολλές ακόμα για τον συγκεκριμένο ιερέα. 

Ας δούμε μια άλλη όπως την διηγείται ένας πρώην λεπρός …

 «….Κάποια μέρα καθόμαστε μερικοί άντρες στην αυλή του καφενείου μας, που ήταν κοντά στην πύλη. Τότε πιο πέρα φάνηκε ένας ιερέας. Καταλάβαμε όλοι μας ότι ήρθε στο νησί, για να λειτουργήσει. Μόλις μας είδε ήρθε κοντά μας. Μας καλημέρισε με εγκαρδιότητα. Όλοι μας όρθιοι και με ελαφρά υπόκλιση τον καλωσορίσαμε. Κανένας μας όμως δεν έτεινε το χέρι του, για να τον χαιρετήσει. Ο λεπρός δεν πρέπει να χαιρετά με χειραψία. Κι αυτό, για να μη μεταδώσει την καταραμένη του αρρώστια. Τότε εκείνος μας χαιρέτησε όλους με χειραψία (ε πόσο μάλλον με χειροφίλημα)! Μας είπε απλά ότι θα μείνει κοντά μας, για να μας βοηθάει στην εκπλήρωση των χριστιανικών μας καθηκόντων. Η συγκίνησή μας ήταν μεγάλη…. » [2]

Αυτός ο παπάς ήταν ατρόμητος. Ήταν άνθρωπος που δεν φοβόταν τον θάνατο. Ήταν Χριστιανός. Ήταν πιθανότατα άγιος. Γι’ αυτό και είχε την αφοβία αυτή. Γι’ αυτό και θα μπορούσε να κηρύξει περί Αναστάσεως των Νεκρών χωρίς να τον ελέγχει η συνείδηση του.

Ο ιερέας, πόση δύναμη έχει και πολλές φορές δεν το ξέρει. Γι’ αυτό του πρέπει και τιμή και σεβασμός. Προφανώς και ασπασμός σε αυτά τα ευλογημένα χέρια.

Τι συμβολίζει όμως αυτός ο ασπασμός της χειρός κατά τον άγιο Νικόλαο Βελιμίροβιτς ;

«…Μα η ιεροσύνη του είναι από καταβολής κόσμου. Όταν, λοιπόν, του ασπάζεστε το χέρι, προσκυνάτε την ιεροσύνη του, που φθάνει διαδοχικά από τον Χριστόν και τους Αποστόλους μέχρι τον ιερέα σας. Όταν φιλάτε το χέρι του παπά σας, φιλάτε ολόκληρη την αλυσίδα των οσίων και αγίων ιερέων και ιεραρχών, από τους Αποστόλους μέχρι σήμερα.  Ασπάζεστε και προσκυνάτε τον Άγιο Ιγνάτιο τον Θεοφόρο, τον άγιον Νικόλαο, τον άγιον Βασίλειο, τον άγιον Σάββα και όλους τους « επίγειους αγγέλους και ουρανίους ανθρώπους», που, όταν ήταν στη γη, κοσμούσαν την Εκκλησία και τώρα στολίζουν τον ουρανό.

Είναι φίλημα άγιον, όπως γράφει στους Κορινθίους ο Απόστολος Παύλος. Να ασπάζεστε, λοιπόν το χέρι του ιερέα που σας ευλογεί. Είναι ευλογημένο από τον Θεό. Με την χάρη της ιερωσύνης. Με την χάρη του Αγίου Πνεύματος. Να το φιλάτε το χέρι του ιερέα σας….» [3]

Προφανώς, τον άπιστο δεν μπορεί κανένας να τον πείσει πριν έρθει η «ώρα του» . Εδώ όμως, αυτό πρέπει να περάσει στους πιστούς – στους καλοπροαίρετους πιστούς- και γι’ αυτό παραθέτω αυτά τα στοιχεία. 

Όλα αυτά  περί του χειροφιλήματος…

Εμείς, αλήθεια, οι λαϊκοί Χριστιανοί, πρέπει να είμαστε τόσο φοβισμένοι με τους ιους; Εμείς; Να προφυλαχθούμε ναι, να φτάσουμε όμως στο σημείο της ασέβειας για να προφυλάξουμε το σαρκίο μας;

Ας μην μας λέει κανείς πως «εκπειράζουμε τον Θεόν». Ας μην μας αναφέρει το παράδειγμα του αγίου Παχωμίου ο οποίος εκοιμήθη από λοιμική νόσο, διότι ο ίδιος μας διαβεβαιώνει πως «δεν έρχεται ποτέ ασθένεια, εις τον άνθρωπον, χωρίς το θέλημα του Θεού»)[4].

Άλλωστε, από κάτι θα φύγει ο άνθρωπος. Ποτέ δεν «πεθαίνει» κανείς υγιής.  Με την ίδια λογική να μην μπαίνει και στο αυτοκίνητο, καθώς πάντα υπάρχουν πιθανότητες (ειδικά σε αυτή την περίπτωση, πολύ μεγαλύτερες από το να φύγει -χωρίς υποκείμενα νοσήματα- από κορονοϊό) να χάσει την ζωή του σε τροχαίο. 

«Καὶ θρὶξ ἐκ τῆς κεφαλῆς ὑμῶν οὐ μὴ ἀπόληται»[5], δεν μας δίδασκει ο Κύριος μας;

Στις επιστολές του ο μεγάλος αυτός γέροντας, ο άγιος Ιωσήφ ο Ησυχαστής μας αναφέρει τα παρακάτω…

«…Βλέπετε; Μυρίας φοράς εδοκίμασα το τοιούτον. Όταν βάλης εμπρός σου τον θάνατον και τον περιμένης εις κάθε στιγμήν, φεύγει μακράν από σου. Όταν φοβήσαι τον θάνατον, διαρκώς σε καταδιώκει. Τρεις φυματικούς έθαψα τρέφων ελπίδα ότι θα κολλήσω και εγώ. Τα ρούχα τους εφόρεσα, όταν εξέδυσα αποθνήσκοντας, αλλ’ ο θάνατος έφυγε πηγαίνων εις τους φοβουμένους αυτόν. Είμαι ασθενής εις όλην μου την ζωήν. Δεν έκαμα ποτέ θεραπείαν. Τρώγω ενάντια επιμόνως. Αλλά που ο θάνατος!

Θέλω δε να πω, με όλα αυτά ότι, Χωρίς το θέλημα του Κυρίου, μήτε ασθενούμεν μήτε αποθνήσκομεν. Φύγε λοιπόν μακράν από μας ολιγοπιστία.

Και αφού πρώτον γνωρίσωμεν τον Θεόν ως δημιουργόν παντός αγαθού, πατέρα, προνοητήν και κηδεμόνα μας πρέπει να πιστέψωμεν εις αυτόν εξ όλης ψυχής και καρδίας και μόνον εις αυτόν να ελπίζωμεν. Και κατόπιν θα τον αγαπήσωμεν αισθόμενοι τας πολλάς σου ευεργεσίας. Και όταν τον Θεόν αγαπήσωμεν εξ’ όλης καρδίας ως πλάστην, τότε και τον πλησίον θα αγαπήσομεν ως εαυτόν, ειδότες ότι όλοι είμεθα αδελφοί, κατά φύσιν Αδάμ, και κατά Χάριν Χριστού. Και ως εκ τούτου δεν πρέπει ο άνθρωπος ο πνευματικός να θεωρή την συγγένεια της σαρκός, αφού αφιερωθή εις τον Θεόν, αλλά του πνεύματος την συγγένειαν. Διότι η σάρξ, άρρεν και θήλυ είναι δια τον πληθυσμόν, που εμείς απαρνήθημεν και ανέβημεν υψηλότερα. Λοιπόν ως πνευματικοί όπου είμεθα πρέπει και πνευματικώς να βλεπώμεθα…» [6]

Που η πίστη αυτή προφανώς και αυτή η αφοβία, αυτός είναι άγιος θα πουν πολλοί. Αγιότατος, πράγματι και εμείς είμαστε απλοί λαϊκοί.

Δικαιολογεί όμως ο άγιος Παϊσιος στους «κοινούς θνητούς» αυτή την …μικροβιοφοβία;

“Γέροντα, αυτός πού σιχαίνεται, γιατί το παθαίνει;

– Πές μου, εσύ τί σιχαίνεσαι;

– Ολα τά σιχαίνομαι.

-Τότε όλα σ’ εσένα θά ερχωνται! Και τά σκουλήκια στά φρούτα ή στά όσπρια και καμμιά τρίχα στο ψωμί κ.λπ.

– Έτσι γίνεται, Γέροντα!»

…..


– Μά άπό’ κει ξεκινάει κανείς και φθάνει πιο πέρα. Έφθασε στο σημείο νά μήν προσκυνάη, γιατί φοβόταν μήπως εκείνος πού προσκύνησε πριν άπό αυτόν τήν εικόνα είχε καμμιά αρρώστια!

– Δηλαδή, γιά νά μή σιχαίνεται κανείς, δέν πρέπει νά δίνη σημασία;

-Τις σαβούρες πού τρώνε οι άνθρωποι δεν τις βλέπουν! Αμα κάνη κανείς τον σταυρό του, εϊτε φοβία έχει εϊτε νοσοφοβία, βοηθάει μετά ό Χριστός. Έκεϊ στό Καλύβι πόσοι περνάνε πού έχουν διάφορες αρρώστιες! Και μερικοί απλοί κάνουν τον σταυρό τους, οι καημένοι, παίρνουν το κύπελλο πού έχω έκεϊ και πίνουν νερό. Οι άλλοι πού φοβούνται δεν το αγγίζουν. Ήρθε πριν από λίγες μέρες κάποιος πού είχε πολύ μεγάλη θέση σε κάποια υπηρεσία.

Τόσο φοβάται ό καημένος τά μικρόβια, πού έχει ασπρίσει τά χέρια του, γιά νά τά καθαρίζη με τό οινόπνευμα. Ακόμη και τό αυτοκίνητο του τό τρίβει με οινόπνευμα! Τον λυπήθηκα!”

……..

Νά, και σήμερα ήρθε εδώ μιά κοπέλα πού είχε νοσοφοβία. Και όταν μπήκε μέσα δεν πήρε ευχή, γιατί φοβόταν μήν κόλληση μικρόβια, και όταν έφυγε, έπειτα από τόσα πού της είπα, γιά νά τήν βοηθήσω, πάλι δεν πήρε ευχή.

¨Δεν σοϋ φιλώ τό χέρι, μοϋ λέει,γιατί φοβάμαι μήν κολλήσω μικρόβια! Τί νά πής; Κάνουν έτσι μαύρη τήν ζωή τους….” [7]

Αν δεν δεχτούμε και αυτά που μας λένε οι άγιοι, αν φοβόμαστε τον θάνατο τόσο πολύ, πείτε μου πως θα εμπεδώσουν οι «άπιστοι» ότι υπάρχει Ανάσταση των Νεκρών και πρόγευση του παραδείσου;

Το παράδειγμα των αγίων και τα λεγόμενα τους, κάτι θέλουν να μας πουν.

Οι άγιοι δεν ήταν τυχαία πρόσωπα. Κατά τον άγιο Ιουστίνο Πόποβιτς, «Η ζωή των αγίων είναι στην πραγματικότητα αυτή η ζωή του Θεανθρώπου Χριστού, η οποία διοχετεύεται εις τους ακολουθούντας Αυτόν και βιούται από αυτούς εν τη Εκκλησία Του…».[8]

Παρατεινόμενος Χριστός οι ζωές τους και δεν φοβήθηκαν ποτέ ούτε το χειροφίλημα (από την εικόνα του Θεού – τον άνθρωπο), ούτε ασπασμούς εικόνων, ούτε μικρόβια και σωματίδια.

Φοβούνταν μόνο τον Θεό!

Χρήστος Βλαμάκης, Χανιά Κρήτης

Πηγές:

[1].https://www.exapsalmos.gr/2020/03/05/enas-axechastos-papas-afieromeno-se-osoys-fovoyntai-ton-koronoio/
[2]. «Κρητικές εικόνες» (Ηράκλειο, Μάης 1984)
[3]. Νικολάου Βελιμίροβιτς, https://proskynitis.blogspot.com/2013/07/blog-post_4381.html
[4]. Ο Μέγας Συναξαριστής της Ορθ. Εκκλησίας, Τόμος Ε’, Ματθαίου Λάγγη. σ. 413
[5]. Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο (18:21)
[6]. Έκφρασις Μοναχικής Εμπειρίας, Ι.Μ. ΦΙΛΟΘΕΟΥ (ΚΑΡΥΑΙ, ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ), Δεκέμβριος 2011, σ.181
[7]. Αγιου Παϊσιου Λόγοι, Τόμος Γ’, σ.27-28, ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ 2001
[8]. Ιουστίνος Ποποβιτς, Άνθρωπος και Θεάνθρωπος, έκδοση “Αστέρος”, Αθήνα 1974, σ. 84

Η προφητική, αποστολική και πατερική συνείδηση του Οσίου Γέροντα Φιλόθεου Ζερβάκου (Πρωτοπρ. Θεόδωρος Ζήσης)

Η σύντομη αυτή σύνοψη της γραμμής του πατρός Φιλοθέου Ζερβάκου, σε θέματα ορθοπραξίας, από τον π. Θεόδωρο Ζήση, είναι κάτι το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν ένα εξαίρετο εργαλείο, κόντρα σε αυτά που ακούγονται τα τελευταία χρόνια, κυρίως από του επισκόπους. 

…Και ερχόμεθα τώρα, στην παρουσίαση σε αδρές γραμμές των στοιχείων που τον παρουσιάζουν, πέραν των άλλων πλευρών της πολυμερούς του προσωπικότητος και της πολυποίκιλης δράσης του, ως αγωνιστή και ομολογητή της Ορθοδοξίας. Βάσει αυτών των στοιχείων, ιδιαίτερα της αυστηρής αλλά δίκαιης κριτικής που ασκεί στις εκ της Δύσεως επιρροές και στο χώρο του ήθους, της ηθικής ζωής, αλλά και στο χώρο του δόγματος, στις εκτροπές από την ορθόδοξη πίστη, ο Γέροντας όσιος Φιλόθεος υπερτερεί όλων των άλλων οσίων Γερόντων του περασμένου αιώνος και αναδεικνύεται σε εφάμιλλη των Αγίων Πατέρων και Διδασκάλων μορφή. Συντάσσει θαρραλέα υπομνήματα προς πολιτικούς και εκκλησιαστικούς άρχοντες αλλά και προς τον λαό, και ως προφήτης της μετανοίας διαβλέπει ότι, αν συνεχιστεί αυτή η ηθική διάβρωση και η αποστασία από την πίστη, ο Θεός θα αποσύρει την Χάρη και την ευλογία Του παιδαγωγικά από το ελληνικό έθνος, όπως το έπραξε και στο παρελθόν.

Σε πολλά γραπτά του κείμενα είναι ολοφάνερη αυτή η συνείδηση που συναντά κανείς στους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης. Δεν έχει γι’ αυτό άδικο ο π. Θεόκλητος Διονυσιάτης στο μνημονευθέν βιβλίο του, που αρχίζει τα «Προλεγόμενα» με το αναφερόμενο στον προφήτη και Πρόδρομο Ιωάννη χωρίο του ευαγγελιστή Ιωάννη ως εφαρμοσθέν κατ’ αναλογίαν και εις τον Όσιο Γέροντα Φιλόθεο Ζερβάκο: «Εγένετο άνθρωπος απεσταλμένος παρά Θεού, όνομα αυτώ Ιωάννης- ούτος ήλθεν εις μαρτυρίαν, ίνα μαρτυρήση περί του φωτός, ίνα πάντες πιστεύσωσι δι’ αυτού».

Απεσταλμένος από τον Θεό προφήτης και διδάσκαλος δείχθηκε ο όσιος Φιλόθεος κατά τον 20ό αιώνα, κατά τον οποίο σπάνιζαν οι προφητικές φωνές, ενώ αντίθετα ακούονταν ηχηρές φωνές ψευδοπροφητών, ψευδοποιμένων και ψευδοδιδασκάλων που κήρυτταν καινοτομίες και πλάνες. Ο ίδιος αμφιταλαντεύτηκε στο αν θα έπρεπε να ακολουθήσει την ησυχαστική μοναστική ζωή, μακριά από τους θορύβους και τα προβλήματα του κόσμου, όπως επιθυμούσε, ή θα έπρεπε να συνδυάσει την μοναστική ζωή με ιεραποστολική δράση μέσα στον κόσμο, όπως του συνιστούσε ο πνευματικός του πατήρ και διδάσκαλος, ο Άγιος Νεκτάριος, που έπραξε και αυτός το ίδιο, ακολουθώντας το παράδειγμα μεγάλων Αγίων Πατέρων, ιδιαίτερα των Τριών Ιεραρχών.

Η αμφιταλάντευσή του αυτή έπαυσε, όταν με θεοσημία προφητική εστάλη να κηρύξει στον κόσμο. Διηγείται ο ίδιος ότι κατά το προσκυνηματικό του ταξίδι στους Αγίους Τόπους βρέθηκε στο θεοβάδιστο όρος Σινά. Εκεί κατά την κάθοδό του από το όρος Χωρήβ εισήλθε στο σπήλαιο του προφήτου Ηλιού και προσευχόμενος παρακαλούσε θερμά τον Θεό με δάκρυα να του αποκαλύψει αν είναι θέλημά Του να μείνει εκεί στο σπήλαιο, μακριά από τον μάταιο κόσμο, χωρίς περισπασμούς και φροντίδες, για να έχει διαρκώς ενωμένο τον νου του με τον Θεό, να σκέπτεται μόνον τα ουράνια. Και ενώ έλεγε αυτές τις σκέψεις, άκουσε τρεις φορές αόρατη φωνή να λέγει: «Ποίμαινε τα πρόβατά μου». Κατενόησε τότε ότι αυτό ήταν το θέλημα του Θεού και επέστρεψε στην Λογγοβάρδα.

Περί του ότι σπάνιζαν τον 20ό αιώνα οι τολμηροί και ανδρείοι Ομολογηταί της πίστεως, ενώ επλήθαιναν οι πολέμιοι της Εκκλησίας και μέσα στο σώμα των επισκόπων και ποιμένων, υπάρχει ένα συγκλονιστικό κείμενο προσευχής του προς τον Κύριο Ημών Ιησού Χριστό που εκυκλοφορήθη και σε ιδιαίτερο φυλλάδιο το 1973. Αφού επισημαίνει κατ’ αρχήν ότι οι Άγιοι Απόστολοι και οι διάδοχοί τους, οι Άγιοι Θεοφόροι Πατέρες και διδάσκαλοι της Εκκλησίας, νίκησαν κατά την διάρκεια των αιώνων τους ορατούς και αοράτους εχθρούς, διέσωσαν την Αγία Εκκλησία και οδήγησαν πολλούς στην αληθινή πίστη, την Ορθόδοξη, προσθέτει: «Στις προηγούμενες γενεές υπήρξαν άνδρες Άγιοι, άνδρες σοφοί, δίκαιοι, τίμιοι, συνετοί, πνευματοφόροι, θεοφόροι, ανδρείοι στην ψυχή, οι οποίοι αγωνίσθηκαν υπέρ της Εκκλησίας, υπέρ των Αποστολικών και Πατρικών Παραδόσεων και με την δική Σου συμμαχία και βοήθεια, Κύριε, νίκησαν τις παρατάξεις των εχθρών και διέσωσαν την Εκκλησία.

Σήμερον τέτοιοι άνδρες, υπάρχουν ολίγοι, σπάνιοι, δυσεύρετοι και όχι ανδρείοι, σοφοί και Άγιοι, ως οι παλαιοί Πατέρες ημών. Οι δε πολεμούντες την Αγίαν Εκκλησίαν είναι πολλοί και κινδυνεύει το σκάφος της Εκκλησίας να καταποντισθεί, διά το μη έχειν καλούς ποιμένας και φύλακας. Μερικοί των ποιμένων και επισκόπων, τους οποίους έταξαν ποιμαίνειν και φυλάττειν την λογική Σου ποίμνη, την Αγία Εκκλησία, έγιναν προβατόσχημοι λύκοι, τέλειοι καταφρονηταί και παραβάται των Ιερών Κανόνων και Αποστολικών Παραδόσεων, ζητούντες αποβολή αυτών και αντικατάστασι. Άλλοι άνοιξαν τις πόρτες και καλούν και δέχονται τους λύκους Παπιστάς, Διαμαρτυρομένους και πάντας τους αιρετικούς για να εισέλθουν ακωλύτως και θύσουν, απολέσουν και κατασπαράξουν τα λογικά πρόβατα… Και αντί να αγωνίζωνται και να φροντίζουν να ενώσουν την Εκκλησία, αγωνίζονται να την διαιρέσουν ακόμη σε περισσότερες και την καταστήσουν παναιρετική…»

Μπροστά σ’ αυτήν την εικόνα της αυξήσεως των εχθρών και πολεμίων της Εκκλησίας, της αδιαφορίας των ποιμένων ή και της μεταβολής τους σε εχθρούς, η οποία σημειωτέον σήμερα είναι πολύ χειρότερη, ο όσιος Φιλόθεος αισθάνεται μεγαλύτερο το χρέος και την ευθύνη του ως πνευματικού πατρός και κληρικού να αγωνιστεί και να αντιδράσει. Διαβάζει τις συστάσεις του Θεού προς τους προφήτες να αναγγείλουν στον λαό τις αμαρτίες του με φωνή δυνατή σαν της σάλπιγγος, διαφορετικά θα τιμωρηθούν και αυτοί, και γράφει: «Ταύτα αναγνώσας εγώ, ο αμαρτωλός και ανάξιος, και φοβηθείς μήπως ως πνευματικός πατήρ και ιερεύς του Υψίστου, εάν σιωπήσω βλέπων την ερχομένην   ρομφαίαν, μοί εκ ζητήση ο Κύριος λόγον, αναγγέλλω τα αμαρτήματα του ελληνικού λαού και του κλήρου, καλών πάντας και πρώτον τον εαυτόν μου (επειδή καγώ αμαρτωλότερος πάντων τυγχάνω) εις μετάνοιαν και επιστροφήν». Γράφοντας προς τον πατριάρχη Αθηναγόρα επικριτικά για τα ανοίγματά του προς τον Πάπα εκφράζει τον ίδιο φόβο σε περίπτωση που θα σιωπήσει «Αναγκάζομαι να σας γράψω, φοβούμενος ότι θα αμαρτήσω, εάν φιμωθώ και δεν ομολογήσω την αλήθειαν». Την ίδια συνείδηση ευθύνης εκφράζει και όταν εκδίδει το 1957 ειδικό φυλλάδιο εναντίον της βλασφημίας των θείων, που είχε προσλάβει τότε μεγάλη έκταση: «Συναισθανόμενος αφ’ ενός το ιερόν καθήκον ως Πνευματικού Πατρός και Ιερέως, ότι δεν πρέπει να σιωπώ, αλλά να κηρύττω την αλήθειαν, να ελέγχω, να επιτιμώ, να νουθετώ και παρακαλώ τούς αμαρτάνοντας… έκρινα σκόπιμο να εκδώσω το παρόν βιβλιάριον».

Δεν έλειψαν βέβαια και οι επικριταί αυτής της προφητικής και ομολογητικής στάσεως του οσίου Φιλοθέου, οι οποίοι του συνιστούσαν να κάνει υπακοή στον οικείο επίσκοπο και στις αποφάσεις των συνόδων. Γράφοντας απαντητικά το 1930 προς τον επίσκοπό του, που του συνιστούσε υπακοή, έλεγε: «Εάν αυτήν την γνώμην ηκολούθουν πάντες οι Χριστιανοί κατά γράμμα, να ακολουθούν δηλαδή τους επισκόπους εις πάντα, αλλοίμονο τότε, ούτε Ορθοδοξία, ούτε Εκκλησία, ούτε Ορθόδοξος Χριστιανός θα υπήρχε σήμερον. Εάν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί ηκολούθουν τους πατριάρχας και επισκόπους, Απολιναρίους, Μακεδονίους, Ευτυχέας, Διοσκόρους, Σαβελλιο-Σεβήρους, Ευσεβίους και πολλούς άλλους, και εδέχοντο και ησπάζοντο τα φρονήματά των, πού τότε Ορθοδοξία; Πού χριστιανός ευσεβής και ορθόδοξος;!! Και τί λέγω ανθρώπους, πατριάρχας και μητροπολίτας; Και δεν λέγω συνόδους, όχι από πέντε ή δέκα και είκοσι τοιούτους, αλλά από 100, 200 και 348 μητροπολίτας και επισκόπους, αποτελουμένας; Διότι 348 τον αριθμό συνήλθον εν έτει 754 εν Κωνσταντινουπόλει και εξέδωκαν τον όρον εναντίον των άγιων εικόνων». Συμπληρώνοντας την επιχειρηματολογία του, γράφει ότι «υπάρχουν και εξαιρέσεις, καθ’ ας ακριματίστως δύναταί τις να παρακούη, καθώς και ανωτέρω είπομεν και ως οι Άγιοι Πατέρες και Απόστολοι, μας παραγγέλλουν», δίνει δε στη συνέχεια και σχετικά χωρία από την Αγία Γραφή και τους Αγίους Πατέρες.

Σε ελεγκτική επιστολή που στέλνει το 1976 «Προς την σεπτήν Ιεραρχίαν» της Εκκλησίας της Ελλάδος γράφει: «Ας μη είπωσι: Ποιος είσαι εσύ που θέλεις να διδάξεις ημάς τους αρχιερείς, συ ο κατώτερος ημάς τους ανωτέρους σου; Ότι είμαι κατώτερος και αμαθής το γνωρίζω, ότι είμαι μηδέν εκ του μηδενός. Αλλά είμαι και άνθρωπος Χριστιανός Ορθόδοξος και Πνευματικός και οφείλω, όταν υβρίζεται η πίστις μου να μη κλείω το στόμα μου και να σιωπώ. Ο Πρόδρομος Ιωάννης εν ερήμω διέτριβεν, αλλ’ όταν επληροφορήθη ότι ο βασιλεύς Ηρώδης παρηνόμησεν, αφήκε την έρημον και μετέβη εις την πόλιν και ήλεγξε τον παρανομήσαντα βασιλέα.  Και πας άνθρωπος οίος και αν η, οφείλει να μη κλείη το στόμα του, όταν ακούη την πίστιν του να υβρίζεται, αλλά να διαμαρτύρεται, να συμβουλεύει και εν ανάγκη να ελέγχει».

Ακόμη και τους Αγιορείτες Πατέρες ελέγχει με πειστική επιχειρηματολογία, γιατί δέχθηκαν να οργανώσουν στο Αγιον Όρος το 1963 τις τελετές για την χιλιετηρίδα του Αγίου Όρους, γιατί θεωρεί ότι είναι κοσμικές εκδηλώσεις ξένες προς τα μοναστικά ήθη και την ιστορία του Μοναχισμού, τελικώς δε βλάβη θα προκαλέσουν παρά όφελος.

Αναιρώντας δε πιθανή ένσταση για την ανάμειξή του σε ξένη δικαιοδοσία γράφει: «Αλλ’ ίσως μοί είπουν τινές- ημείς γνωρίζομεν να φυλάξωμεν τον εαυτόν μας από τας παγίδας του Διαβόλου, συ πάτερ Φιλόθεε τί ενδιαφέρεσαι; Συ είσαι ξένος, κοίταξε το μοναστήρι σου. Ενδιαφέρομαι ως Χριστιανός, ως ομόσχημος αδελφός, αλλά και διότι η Λογγοβάρδα έχει ιδρυθή από Αγιορείτας, τους λεγομένους Κολλυβάδες, φίλους, ομαίμονας και ομόφρονας των Αγίων εκείνων Πατέρων Νικοδήμου Ναξίου του Αγιορείτου, Αθανασίου του διδασκάλου του Παρίου, Μακαρίου Νοταρά κ.λπ. … Λοιπόν, όπως ενδιαφέρομαι και διά την μονήν μου, ενδιαφέρομαι και διά το Αγιον Όρος… έχω δε καθήκον ιερόν και επιβεβλημένον ως μοναχός και δη ως Πνευματικός, να ενδιαφέρωμαι όχι μόνον διά την μονήν μου και τας μονάς του Αγίου Ορους, αλλά και δι’ όλας τας μονάς και δι’ όλους τους μοναχούς της πατρίδος και της Εκκλησίας μου».

Απεύθυνε τους προφητικούς και πατερικούς ελέγχους του κατά διαφόρους καιρούς χωρίς να φοβείται, σε βασιλείς, πρωθυπουργούς, υπουργούς, πατριάρχας, αρχιεπισκόπους, επισκόπους και άλλους αξιωματούχους, όταν πληροφορείτο ότι προσέβαλαν τα δόγματα και την διδασκαλία της Εκκλησίας. Συνοψίζοντας την σχετική δραστηριότητά του, γράφει: «Αλλ’ ημείς, και εάν πολλοί είναι οι κωφεύοντες και τυφλώττοντες, οφείλομεν να κηρύττωμεν και να ομολογώμεν την αλήθειαν. Από την στιγμήν που έγινα ιερεύς και πνευματικός από το έτος 1912 έως σήμερον έστειλα πολλά υπομνήματα εις βασιλείς, πρωθυπουργούς, την Ιεράν Σύνοδον, εις μητροπολίτας και αλλαχού. Έστειλα και 4 εγερτήρια σαλπίσματα, αλλ’ όμως δεν ήκουσαν.

Είπα και λάλησα, αμαρτία ουκ έχω. Αλλ’ εφ’ όσον οι άνθρωποι και μαζί με αυτούς και εγώ δεν ακούουν τον Θεόν, πώς θα ακούσουν εμέ τον αμαρτωλό; Δεν έπαυσα όμως να ομιλώ, αλλά μάχομαι εναντίον των καταφρονητών των Αποστολικών και Πατερικών παραδόσεων, των εχθρών της Ορθοδοξίας και φίλων των σχισματοαιρετικών Παπιστών και Διαμαρτυρομένων, οι οποίοι προσπαθούν δολερώς να πλανήσουν τους Ορθοδόξους Χριστιανούς, διά να τους ακολουθήσουν εις την πλάνην των… Τώρα όμως θα παύσω να γράφω, διότι αναχωρώ της πρόσκαιρου ζωής διά την αιώνιον και ουράνιον πατρίδα».

Ήταν τόσος ο προφητικός και αποστολικός ζήλος του με συνακόλουθα την τόλμη και την ανδρεία του, ώστε κατά μία επίσκεψή του στην Κωνσταντινούπολη (1934) είχε προγραμματίσει να συναντήσει τον Κεμάλ Ατατούρκ, πρόεδρο της Τουρκικής Δημοκρατίας, και να τον προτρέψει να ασπασθεί τον Χριστιανισμό. Τον απέτρεψε όμως από το εγχείρημα αυτό ο τότε πατριάρχης Φώτιος, διότι υπήρχε όξυνση στις σχέσεις μεταξύ Κεμάλ και Οικουμενικού Πατριαρχείου. Όταν επέστρεψε στην Λογγοβάρδα, έγραψε σχετική επιστολή που έχει διασωθεί. Πληροφορηθείς ότι ο Κεμάλ ήτο άρρωστος, αποφάσισε να τον επισκεφτεί στην Άγκυρα• αλλά όταν έφθασε στην Αθήνα έμαθε ότι πέθανε, και έτσι ματαιώθηκε οριστικά το εγχείρημα, το οποίο πάντως δείχνει ότι ο ιεραποστολικός του ζήλος έφθανε μέχρι του να οραματίζεται να προσελκύσει στον Χριστιανισμό ολόκληρα έθνη.

Επειδή μάλιστα ομιλούμε για συνείδηση προφητική, δεν είναι περιττό να μνημονεύσουμε ότι μεταξύ των εχθρών και πολεμίων του Χριστιανισμού έβλεπε τον Κομμουνισμό και συχνά αναφερόταν στους διωγμούς, που υφίσταντο οι Χριστιανοί, εκεί όπου είχαν επικρατήσει τα κομμουνιστικά καθεστώτα, αλλά και προέλεγε ότι σύντομα θα εκριζωθούν, όπως και έγινε: «Οι μπολσεβίκοι της Ρωσίας και οι ερυθροί της Ισπανίας, διότι στερούνται των όπλων της Αγάπης, της πίστεως και της ελπίδος, κατέστησαν αθλίας και δυστυχείς τας πατρίδας των. Βεβήλωσαν και μόλυναν τους ιερούς ναούς και τα άγια θυσιαστήρια, κατάσφαξαν αγρίως και ποικιλοτρόπως βασάνισαν και θανάτωσαν μυριάδας ανεύθυνων κληρικών και λαϊκών. Έχυσαν ποταμούς αιμάτων αθώων και θα αφήσουν εις τας μετά ταύτα γενεάς στίγμα και αιώνιον ανάθεμα της φαυλότητος, της κακίας και μοχθηρίας των. Αλλά “πάσα φυτεία ην ουκ εφύτευσεν ο Ουράνιος Πατήρ εκριζωθήσεται”. Ο μπολσεβικισμός και ο κομμουνισμός είναι φυτεία του σατανά, διότι στερείται της Αγάπης, της πίστεως, της ελπίδος, επομένως ταχέως θα εκριζωθή. Οι ερυθροί της Ισπανίας ήρχισαν να ξεκλωνίζονται και να εκριζούνται- την ομοίαν τύχην θα υποστούν συντόμως και οι τούτων αδελφοί άθεοι μπολσεβίκοι της Ρωσίας».

Μέχρι το τέλος της μακράς ζωής του αγωνιούσε για την προσωπική πνευματική του πορεία, γι’ αυτό και ευχαριστούσε τον Θεό ο Οποίος τον διεφύλαξε από τις παγίδες και πλάνες του Διαβόλου, αλλά και εστενοχωρείτο για την αξιοθρήνητη κατάσταση της Εκκλησίας και των ποιμένων της. Παραθέτουμε ένα μικρό σχετικό απόσπασμα των λεγομένων του: «Έφθασε το τέλος μου και ευχαριστώ τον Θεόν, διότι με διεφύλαξεν από πολλούς κινδύνους, σωματικούς και ψυχικούς από πολλάς πλάνας και παγίδας του δολίου δράκοντος και Τον παρακαλώ να με διαφυλάξη άχρι της τελευταίας στιγμής του θανάτου μου και εισαγάγη με εις τας ουρανίους σκηνάς, ένθα των ευφραινομένων η κατοικία. Αλλ’ η ψυχή μου εις τας τελευταίας στιγμάς του βίου μου είναι περίλυπος και κατώδυνος, βλέπων την αξιοθρήνητο κατάστασιν της Εκκλησίας και των ποιμένων. 

Αυτής, οι οποίοι, εκτός ολίγων εξαιρέσεων, αντί να γίνουν φως με τα καλά των έργα, εγένοντο σκότος και αιτία να βλασφημήται εις τα έθνη το όνομα του Ουρανίου Πατρός ημών. Πιστεύω και ελπίζω ότι ο ιδρυτής της Εκκλησίας και άρχων της ειρήνης, τούτους μεν θα συντρίψη ως σκεύη κεραμέως, την δε Εκκλησίαν Αυτού, την οποίαν ηγίασε διά του παναχράντου Αυτού αίματος, θα διασώση εκ του κινδύνου του καταποντισμού. Εγώ μεν απέρχομαι εν ειρήνη, εσείς δε σώθητε, ως σοφοί και φρόνιμοι, από την παρούσαν πονηράν γενεάν και διεφθαρμένην».

ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΓΕΡΟΝΤΑ ΦΙΛΟΘΕΟ ΖΕΡΒΑΚΟ

apantaortodoxias

Το είδαμε: alopsis.gr

ΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΑΝΟΙΓΟΥΝ… ΘΑ ΠΑΜΕ;

Πλησιάζουν οἱ μέρες ποὺ οἱ Ἐκκλησιὲς θὰ ἀνοίξουν. Ἤδη οἱ καλοὶ ποιμένες, ποὺ δέχθηκαν ἀδιαμαρτύρητα τὶς ἐντολὲς τῶν  κυβερνωμένων κυβερνητῶν καὶ τὶς ἔκλεισαν,  προσμένουν  τὰ «πιστά παιδιά της Ἐκκλησίας» νὰ πᾶνε…

 Ἑδὼ, στὴν Κρήτη, ἐπὶ παραδείγματι:

 «Ἡ Ἐκκλησία Κρήτης προσμένει ἀγαπητικά τά πιστά παιδιά Της, τήν Κυριακή, 17η Μαΐου 2020, πού θά τελεσθεῖ καί πάλι ἡ Θεία Λειτουργία μέ συμμετοχή πιστῶν». Ανακοινωθέν 07-05-2020

Ἡ στάσις τῶν ἐπισκόπων, ἦταν δουλοπρεπὴς, ἐνδοτικὴ, καὶ ἐντελῶς ἀντίθετος πρὸς τὸ ὀρθόδοξο, ὁμολογιακὸ καὶ φιλελεύθερο  φρόνημα (ἐννοοῦμε τὴν θεόσδοτη ἐλευθερία τοῦ ἀνθρώπου ὄχι τὰ πολιτικὰ φιλελεύθερα φληναφήματα) –γεγονὸς ποὺ οἱ ἵδιοι (οἱ ἐπίσκοποι) οὔτε καὶ τώρα τὸ παραδέχονται, ποὺ ἔχει ἀποδειχθεῖ ἀπὸ τὰ γεγονότα ὅτι μόνον ἡ Ἐκκλησία στοχοποιήθηκε, κυνηγήθηκε, χλευάστηκε καὶ ταπεινώθηκε. Γιὰ νὰ μὴν ἀναλάβουν τὶς εὐθῦνες τους καὶ «λογοδοτήσουν» γιὰ τὶς ἐνέργειές τους.

Ὅμως καὶ ἡ στάσις τῶν ἱερέων δὲν ἦταν ἡ ἁρμόζουσα. Ὁ ὀρθόδοξος παπᾶς, ποὺ πονεῖ καὶ ἐνδιαφέρεται καὶ θυσιάζεται γιὰ τὸ ποίμνιό του, ὁ μερακλῆς τσομπάνος –ποὺ ἔλεγε ὁ παπα-Δημήτρης ὁ Γκαγκαστάθης- μᾶλλον εἶναι εἶδος πρὸς ἐξαφάνισιν καὶ δὲν βλέπω καμμιὰ ΜΚΟ νὰ ἐνδιαφέρεται… Οἱ δὲ χειροτονοῦντες ἐπίσκοποι φαίνεται ὅτι περισσότερο νοιάζονται γιὰ ὑπάκουους ὑπαλλήλους, γιὰ στάχτες ποὺ νὰ τοὺς δίνουν ὅποια μορφὴ θέλουν, παρὰ γιὰ «πυρὸς φλόγες».

  Δὲν λείπουν βεβαίως καὶ ὅσοι ἀντιστάθηκαν, στὸν βαθμὸ ποὺ μποροῦσαν καὶ ἀνάλογα μὲ τὸ θᾶρρος ποὺ διέθεταν.  Ἀρκετοὶ κράτησαν ἀνοιχτὲς τὶς ἐκκλησίες τους, λειτουργοῦσαν μὲ λίγους ἤ περισσότερους ἀνθρώπους πλὴν τῶν ψαλτῶν, ἄλλοι ἔτρεχαν σὲ ἐξωκλήσια ἤ σὲ σπίτια, μεσάνυχτα ἤ ξημερώματα διὰ τὸν φόβον τῶν συγχρόνων Ἰουδαίων τῆς πολιτείας καὶ τῶν ἐκσυχρονισμένων ρουφιάνων τῆς διπλανῆς πόρτας, ποὺ τηλεφωνοῦσαν στὴν ἀστυνομία. Καὶ συνήθως αὐτοὶ δὲν ἦσαν «οἱ δοκοῦντες στῦλοι εἶναι». Δὲν ἦσαν οἱ «πνευματικοὶ», οἱ σοβαροὶ ποιμένες μὲ τὰ πνευματικοπαίδια καὶ τὶς ὁμιλίες καὶ τὶς δράσεις… Ἦταν κάποιοι ποὺ δὲν εἶχαν τέτοιες περγαμηνές, οἱ τελευταῖοι, οἱ περίπου προβληματικοί, οἱ κάπως ἐλλατωματικοί… Αὐτοὶ κυρίως -δὲν εἶμαι ἀπόλυτος διότι μιλῶ γιὰ ὅσα ξέρω καὶ ὅσα ξέρω καὶ ἀκούω δὲν εἶναι τὸ ὅλον- κράτησαν ὅσο μποροῦσαν καὶ μείωσαν στὰ μάτια τοῦ λαοῦ, τὸν ἐξευτελισμό τοῦ κλήρου.

 Κάποιο «σοβαροὶ» πνευματικοὶ, ἀφοὺ ἔκλεισαν τοὺς ναοὺς (λὲς καὶ τοὺς ἔχτισαν μὲ τὰ λεφτά τους καὶ ἦταν ἰδιοκτησίες τους) καὶ ἀνάγκασαν τοὺς ἀνθρώπους νὰ ψάχνουν νὰ βροῦν ἐκκλησία ἤ ἄλλο χῶρο γιὰ νὰ λειτουργηθοῦν καὶ νὰ κοινωνήσουν, ὅταν πῆγαν νὰ ἐξομολογηθοῦν τοὺς μέμφθηκαν ὅτι ἐνήργησαν χωρὶς εὐλογία (!!!) καὶ τοὺς ἀπαγόρευσαν νὰ ξαναπᾶνε σὲ τέτοια λειτουργία!!! Τέτοιου εἴδους ὑπακοὲς  ζητᾶνε κάποιοι σύγχρονοι πνευματικοί!!! Τόση συναίσθησις ὑπάρχει. Δὲν φτάνει ποὺ πρόδωσαν τὴν ἱερωσύνη τους δεχόμενοι νὰ κλείσουν οἱ ναοὶ τους (γιατὶ περὶ αὐτοῦ πρόκειται), ἀντὶ νὰ ἀντισταθοῦν ἔως ἐσχάτων· ἄς σταματοῦσαν ἐκεῖ τουλάχιστον. Ἐντάξει, φόβος, σύγχυσις,  ἐνίοτε σχετικὴ ἀσχετωσύνη, κακομοιριὰ, ὅτι θὲς πές. Νὰ παρεμποδίζουν, ὅμως, τοὺς ταλαίπωρους πιστοὺς νὰ ψάξουν νὰ βροῦν λειτουργία νὰ πᾶνε καὶ νὰ θέτουν καὶ ζήτημα ὑπακοῆς ξεπερνᾶ κάθε προσδοκία ἀκόμη καὶ τοῦ ἴδιου τοῦ … διαβόλου. Ἄς μὴν προχωρήσουμε γιατὶ θὰ ποῦμε βαρειὲς κουβέντες… καὶ δὲν βλέπω πιθανότητες συναισθήσεως. 

Τώρα ποὺ θὰ ἀνοίξουν, λοιπὸν, οἱ ἐκκλησιὲς καὶ θὰ τρέξουν οἱ πνευματοφόροι πατέρες νὰ ὑποδεχτοῦν τὰ τέκνα τους ποὺ μὲ «πόνο ψυχῆς στερήθηκαν τόσον καιρὸ» -γιατὶ ποτέ οἱ ἴδιοι δὲν ἄνοιξαν τὶς ἐκκλησίες οὔτε ἄφησαν κανέναν νὰ μπεῖ μέσα, τώρα ποὺ «ἡ ἐκ Θεοῦ δοκιμασία» παρῆλθε, τώρα ποὺ τὰ σκοτεινὰ νέφη διελύθησαν καὶ φάνηκε τὸ φῶς τοῦ ἡλίου, γιὰ φανταστεῖτε νὰ πᾶνε στὶς ἐκκλησιές τους , νὰ χτυπήσουν τὶς καμπάνες καὶ νὰ μὴν παρουσιαστεῖ …. κανένας. Κανένας!!! Οὔτε πρόσφορο νὰ τοὺς πᾶνε. Τίποτα. Κανεὶς.

Τί θὰ κάνουν τότε οἱ ποιμένες αὐτοί; Θὰ σκεφτοῦν; Θὰ προβληματιστοῦν γιὰ τὶς πράξεις τους; Θὰ ρωτήσουν: γιατί; Θὰ ἔρθουν σὲ συναίσθησι; Βέβαια γιὰ νὰ συμβῇ κάτι τέτοιο θὰ πρέπει καὶ οἱ πιστοὶ νὰ καταλαβαίνουν τὶ γίνεται γύρω τους. Νὰ καταλαβαίνουν ποὺ βρίσκονται. Ποιὰ εἶναι ἡ θέσι τους στὴν ἐκκλησία. Νὰ πιστεύουν σωστά, ὀρθόδοξα. 

Θὰ πεῖ κανεὶς : μὰ γίνονται τέτοια πράγματα; Ἔχουν συμβεῖ τέτοια; Τὰ πρόβατα νὰ μὴν  θέλουν τὸν ποιμένα; Βεβαίως. Διότι μιλοῦμε γιὰ λογικὰ πρόβατα , καὶ ὡς λογικὰ ὀφείλουν νὰ ἀκολουθοῦν τοὺς καλοὺς ποιμένες καὶ ὄχι τοὺς κακοὺς, διότι θὰ χαθοῦν. Ἀπὸ τὸ ξεκίνημα τῆς Ἐκκλησίας αὐτὸ ἦταν ξεκάθαρο καὶ ἦταν διδασκαλία τῶν ἁγίων πατέρων:

Εἶναι λογικὰ αὐτὰ τὰ πρόβατα καὶ τὰ κριάρια, καὶ ὄχι ἄλογα. Γιὰ νὰ μὴν πεῖ ποτὲ ὁ λαϊκὸς ὅτι: «Ἐγὼ εἶμαι πρόβατο καὶ δὲν ἔχω καμμιὰ εὐθύνη. Ὁ ποιμένας (ποὺ μὲ βόσκει) ἔχει τὴν εὐθύνη καὶ θὰ λογοδοτήσῃ γιὰ μένα». Γιατὶ ὅπως τὸ πρόβατο ποὺ δὲν ἀκολουθεῖ τὸν καλό ποιμένα θὰ τὸ φᾶνε οἱ λύκοι, ἔτσι καὶ ἐκεῖνο ποὺ ἀκολουθεῖ τὸν πονηρὸ ποιμένα εἶναι φανερὸ ὅτι θὰ τὸ καταφάει ὁ θάνατος (ὁ πνευματικός). Γι᾿ αὐτὸ νὰ ἀπομακρύνεστε ἀπὸ τοὺς φθοροποιούς ποιμένες. 

Λογικὰ γὰρ τὰ πρόβατα καὶ οἱ κριοί οὗτοι, ἀλλ᾿οὐκ ἄλογα· ἵνα μή ποτε εἴπῃ ὁ Λαϊκός «Ὅτι ἐγὼ πρόβατόν εἰμι, καὶ οὐ ποιμὴν, καὶ οὐδένα λόγον ἐμαυτοῦ ποιήσομαι, ἀλλ᾿ ὁ ποιμὴν ὅψεται, καὶ αὐτὸς μόνος εἰσπραχθήσεται τὴν ὑπὲρ ἐμοῦ δίκην». Ὤσπερ γὰρ τῷ καλῷ ποιμένι τὸ μὴ ἀκολουθοῦν πρόβατον, λύκοις ἔκκειται εἰς διαφθορὰν, οὕτω τῷ πονηρῷ ποιμένι τὸ ἀκολουθοῦν, πρόδηλον ἔχει τὸν θάνατον ὅτι κατατρώξεται αὐτό. Διὸ φευκτέον ἀπὸ τῶν φθορέων ποιμένων.

PG 1 σ.633 ΑB  ΑΓΙΟΣ ΚΛΗΜΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

Ὅποιοι θέλουν ἄς ρωτήσουν πραγματικοὺς πνευματικοὺς μὲ φόβο καὶ πείρα  Θεοῦ, ἤ ἄς μελετήσουν τοὺς Πατέρες καὶ θὰ δοῦν ὅτι ἔτσι εἶναι.

 Καὶ ἔχουμε τέτοια παραδείγματα; Ἔχουμε. Ἄς ἀναφέρω ἕνα:

Ὅταν ἐπέστρεψαν ἀπὸ τὴν ψευδοσύνοδο τῆς Φερράρας Φλωρεντίας οἱ ἡμέτεροι καὶ μετὰ πολλὲς προσπάθειες βρέθηκε ἄνθρωπος νὰ ἀνεβῇ στὸν Πατριαρχικὸ θρόνο, μὲ τὴν ὑποχρέωσι, ὅμως, νὰ προχωρήσει ἐμπράκτως τὴν ἔνωσι, ὁ Κυζίκου ἦταν αὐτὸς, κατὰ τὴν ἐνθρόνησί του τὸν συνόδευε ὁ Λατινεπίσκοπος Χριστοφόρος σ᾿ ὅλη τὴν διαδρομὴ καὶ δὲν ξεκολοῦσε ἀπὸ πάνω του.  

Ἠτοιμάσθη τοίνυν ὁ Κυζίκου καὶ ἐδέξατο τὸ μήνυμα. Προσκαλέσατο δὲ καὶ τὸν Τραπεζοῦντος καὶ τὸν Ἡρακλείας παραγενέσθαι ἐν τῷ μηνύματι καὶ οὐκ ἦλθον. Τῇ Τετράδι οὖν, καθ᾿ ἥν ἀποδίδοται ἡ ἑορτὴ τῆς ἁγίας τοῦ Χριστοῦ ἀναστάσεως, ἥτις ἦν καὶ Τετάρτη τοῦ Μαΐου ἦλθεν εἰς τὰ βασίλεια καὶ προεβλήθη παρὰ τοῦ βασιλέως Πατριάρχης. Παρῆμεν δὲ καὶ ἡμεῖς καὶ ἐν τῷ μηνύματι καὶ ἐν τῇ προβλήσει καὶ προεπέμπομεν αὐτὸν εἰς τὸ Πατριαρχεῖον. Παρὴν δὲ καὶ ὁ τοῦ Πάπα Λατινεπίσκοπος ὁ  Χριστοφόρος παρ᾿ὅλην τὴν ὁδὸν πλησιάζων τῷ δεξιῷ μέρει τοῦ Πατριάρχου καὶ μηδόλως αὐτοῦ ἀφιστάμενος. (Συρόπουλου Ἀπομνημονεύματα. Vera Historia Unionis non Verae inter Graecos et Latinos. Adriani Vlaco. MDCLX  σελ 336-7)

Αὐτὸ βέβαια προκαλοῦσε περισσότερη μέμψιν ἐναντίον του ἀπὸ τὸν λαὸ καὶ ἀποστροφὴ διότι ἀποδείκνυε ὅτι ἀποδέχεται τὸν λατινισμό.

Τοῦτο δὲ καὶ πλείονα μέμψιν ἀπὸ τοῦ λαοῦ καὶ ἀποστροφὴν προὐξένει τῷ Πατριάρχῃ ὡς ἀποδεχόμενον τὸν λατινισμόν.(ὅ.π. σελ.337)

Καὶ ἀντιμετώπιζε ὁ λαὸς μὲ πολλὴ ἀηδία τὶς εὐλογίες τοῦ πατριάρχη καὶ πολλοὶ ὑποχωροῦσαν γιὰ νὰ μὴν τὸν βλέπουν νὰ εὐλογεῖ. 

 Καὶ ἐδέχετο ὁ λαὸς τὴν εὐλογίαν τοῦ Πατριάρχου λίαν ἀηδῶς, τινὲς δὲ καὶ ὑπεχώρουν ἵνα μὴ θεωρῶσι τὴν εὐλογίαν αὐτοῦ. (ὅ.π. σελ.337)

Λέει , λοιπὸν ὁ αὐτόπτης Συρόπουλος: Θὰ προσθέσω καὶ ἕνα μικρὸ ἀφήγημα γιὰ νὰ δείξω τὸν θερμὸ ζῆλο πρὸς τὴν Ὀρθοδοξία τοῦ εὐσεβοῦς καὶ Χριστιανικωτάτου τούτου λαοῦ. 

Προσθήσω δὲ και τι μικρὸν ἀφήγημα πρὸς παράστασιν τοῦ πρὸς τὴν ὀρθοδοξίαν θερμοῦ ζήλου τοῦ εὐσεβοῦς καὶ Χριστιανικωτάτου τοῦδε τοῦ λαοῦ καὶ ἄλλως χαρίεν. .(ὅ.π. σελ.337)

Καποιος ἱερέας ὀνόματι Θεοφύλακτος θέλησε νὰ δῇ πῶς γίνεται ἡ πρόβλησις τοῦ πατριάρχου. Δανείστηκε λοιπὸν ἕνα ἄλογο, γιατὶ δὲν εἶχε, καὶ ἦρθε στὰ ἀνάκτορα καὶ ἀφοῦ εἶδε τὴν πρόβλησι ἦρθε μαζί μας μέχρι τὰ πατριαρχεία (ἀκολούθησε τὴν πομπή). Μετὰ ἐπέστρεψε στὸ σπίτι του καὶ τὴν ὥρα τοῦ ἐσπερινοῦ χτύπησε τὴν καμπάνα. Ἦταν ἡ ἑορτὴ τῆς Ἀναλήψεως, ἀλλὰ κανένας δὲν παρουσιάστηκε στὸν ναό. Τὸ ἴδιο ἔγινε καὶ στὸν ὄρθρο καὶ πάλι κανεὶς δὲν ἦρθε. Περίμενε τὴν ὥρα τῆς Λειτουργίας νὰ τοῦ φέρει κανένας πρόσφορο καὶ δὲν τοῦ ἔφερε, γι᾿ αὐτὸ καὶ δὲν λειτούργησε. Ἐπειδὴ ἀγανάκτησε πῆγε σὲ κάποιους ποὺ συνήθιζαν νὰ ἐκκλησιάζονται στὸν ναό καὶ ρωτοῦσε γιὰ ποιὸ λόγο δὲν ἦρθαν στὴν ἐκκλησία τὴν ἡμέρα τέτοιας ἑορτῆς;

Ἱερεύς τις ἠθέλησεν ἰδεῖν ὅπως γίνεται ἡ τοῦ Πατριάρχου πρόβλησις, ὄνομα τῷ ἱερεῖ Θεοφύλακτος. Ἐδανείσατο οὖν ἵππον, οὐδὲ γὰρ ἐκέκτητο, καὶ ἦλθεν εἰς τὰ βασίλεια, καὶ ἰδὼν τὴν πρόβλησιν ἦλθε μεθ᾿ ἡμῶν μέχρι καὶ τοῦ Πατριαρχείου. Εἶτα ὑπέστρεψεν εἰς τὸ ἴδιον οἴκημα, καὶ κατὰ τὴν ὥραν τοῦ ἐσπερινοῦ ἐσήμανεν. Ἧν γὰρ ἑορτὴ τῆς ἀναλήψεως καὶ οὐδεὶς ἦλθεν εἰς τὸν ναὸν αὐτοῦ. Ὡσαύτως καὶ εἰς τὸν ὄρθρον καὶ οὐδεὶς ἦλθε. Ἐξεδέχετο δὲ καὶ εἰς τὴν ὥραν τῆς λειτουργίας, ἵνα φέρῃ τις αὐτῷ λειτουργίαν καὶ οὐκ ἔφερε, διὸ οὐδὲ ἐλειτούργησεν. Ἀγανακτήσας προσῆλθε τοῖς εἰωθόσιν ἐκκλησιάζεσθαι ἐν τῷ ναῷ καὶ ἠρώτα τίνος χάριν οὐκ ἦλθον ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ ἑορτῆς οὔσης; (ὅ.π. σελ.337)

Αὐτοὶ τοῦ ἔλεγαν: «Ἐπειδὴ ἀκολούθησες τὸν Πατριάρχη καὶ ἐλατίνισες». Ἔλεγε ὁ ἱερεῦς: «Καὶ πῶς ἐλατίνισα; Ἐγὼ πῆγε ἀπλὰ γιὰ νὰ δῶ τὴν ἐνθρόνησι ποὺ ποτὲ δὲν εἶχα ξαναδεῖ. Οὔτε ἐφόρεσα τὰ ἄμφια, οὔτε ἔψαλα, οὔτε ἔκαμα τίποτε ἱερατικό. Πῶς λοιπὸν ἐλατίνισα;» Τοῦ εἶπαν: «Ἀλλὰ ἀνακατεύτηκες  καὶ συνοδοιπόρησες μὲ τοὺς λατινίσαντες μπροστὰ στὸν λατινόφρονα Πατριάρχη καὶ ἔφτανε μέχρι ἐσένα ἡ εὐλογία του. Τότε κουράστηκε νὰ τοὺς πείσῃ μὲ ὑποσχέσεις καὶ ὅρκους πῶς ποτὲ δὲν θὰ ξαναπλησιάσει τὸν Πατριάρχη ἤ ὅσους τὸν πλησιάζουν, καὶ μόλις κατάφερε νὰ τοὺς πείσῃ νὰ συνεχίσουν νὰ πηγαίνουν στὴν ἐκκλησία. 

Οἱ δὲ ἔλεγον αὐτῷ: «Διότι ἠκολούθησας καὶ σὺ τὸν Πατριάρχην καὶ ἐλατίνισας». Ἔλεγεν οὖν ὁ ἱερεὺς «Καὶ πῶς ἐλατίνισα; Ἐγὼ ἀπῆλθον ἁπλῶς ἵνα ἴδω τὴν τάξιν μόνην ἥν οὐδέποτε εἶδον, καὶ οὔτε ἐφόρεσα, οὔτε ἔψαλα, οὔτε τι ἱερατικὸν ἐποίησα. Πῶς οὖν ἐλατίνισα;». Οἱ δὲ εἶπον: «Ἀλλ᾿ ἀνεμίχθης καὶ συνωδοιπόρεις μετὰ τῶν λατινισάντων, ἔμπροσθεν τοῦ λατινόφρονος Πατριάρχου, καὶ ἔφθανέ σοι ἡ εὐλογία αὐτοῦ». Τότε ἠγανάκτησεν ἵνα δυσωπῇ αὐτοὺς μεθ᾿ ὑποσχέσεων ἐνόρκων ὡς οὐκέτι ἀπελεύσεται εἰς τὸν Πατριάρχην ἤ εἰς τοὺς πλησιάζοντας αὐτῷ, καὶ μόλις ἠδυνήθη καταπεῖσαι αὐτοὺς συνέρχεσθαι πάλιν εἰς τὴν ἐκκλησίαν. (ὅ.π. σελ.337)

Καὶ καταλήγει ὁ Συρόπουλος: Ἄν καὶ τὸ προσθέσαμε στὸν λόγο σὰν κάτι εὐχάριστο, ὅμως μποροῦν ἀπ᾿ αὐτὸ ὅσοι θέλουν νὰ λάβουν ἀποδείξεις γιὰ τὸ ποιὰ διάθεσι ἔχει, μὲ τὴν χάρι τοῦ Θεοῦ, ὁ χριστιανικώτατος αὐτὸς λαὸς καὶ πόσο ἀποστρέφεται καὶ μισεῖ τὰ  νόθα καὶ τὰ ἀλλότρια.

 Εἰ οὖν ὥσπερ ἥδυσμά τι προετέθη τοῦτο τῷ λόγῳ, ἀλλ᾿ οὖν καὶ ἐκ τούτου ἔξεστι τοῖς βουλομένοις τεκμαίρεσθαι ὁποῖαν τινα διάθεσιν ἔχει Θεοῦ χάριτι περὶ τὰ ὑγιῆ τῆς ἐκκλησίας δόγματα ὁ Χριστιανικώτατος ὅδε λαός, καὶ ὅπως ἀποστρέφεται καὶ μισεῖ τὰ νόθα τε καὶ ἀλλότρια. .(ὅ.π. σελ.337)

Βλέπετε στάσι λαοῦ ὀρθοδόξου; Μόνο ποὺ παρακολούθησε τὸν λατινόφρονα πατριάρχη ὁ παπᾶς καὶ ὁ λαὸς δὲν πατοῦσε πόδι στὴν ἐκκλησία ποὺ λειτουργοῦσε. Ἐδὼ οἱ σύγχρονοι ἔχουν τερματήσει τὸν δείκτη. Ἔκλεισαν τὶς ἐκκλησίες, κατήργησαν τὴν λειτουργία (ἔβγαλαν ἔξω τὸν λαό) χώρισαν τὸ σῶμα τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ὁ λαός μας τί θὰ κάνῃ; Μὰ «ὑπακοή».

Ὅμως τὸ παραπάνω παράδειγμα  ἄς τὸ λάβουν ὑπ᾿ ὅψιν τους οἱ κατὰ συντριπτικὴ πλειοψηφία μισθωτοὶ ποιμένες τοῦ λαοῦ. Ὅτι τὰ νόθα καὶ τὰ ἀλλότρια ποὺ αὐτοὶ δέχονται καὶ πάνε νὰ ἐπιβάλλουν (ἀπὸ τὴν προδοσία τῆς πίστεως στὸ  Κολυμπάρι, μέχρι τὸ λόγῳ ἐλλείψεως πίστεως κλείσιμο τῶν ἐκκλησιῶν)  ὁ λαὸς τὰ μισεῖ καὶ τὰ ἀποστρέφεται. Ὁ «χριστιανικώτατος λαός», ὅσος ἀπέμεινε ἀπὸ τὴν δράσι τόσων «πνευματικῶν». Καὶ μὴν καυχῶνται ἄν θὰ ξαναγεμίσουν οἱ ἐκκλησίες. Πρῶτον δὲν πᾶνε γι᾿ αὐτοὺς, ἀλλὰ γιὰ τὸν Ἔνοικο καὶ κατ᾿ ἀνάγκη τοὺς ἀνέχονται μὴ ἔχοντας ἄλλους, καὶ δεύτερον ἄς ἄναρωτηθοῦν τί οἱ ἴδιοι προσφέρουν σ᾿ αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους, ἄξιο τῆς ἱερωσύνης ποὺ ἔχουν ταχθεῖ νὰ διακονήσουν. Καὶ δὲν εἶναι ἀξιότης ἡ δουλοπρέπεια καὶ ὁ φόβος  οὔτε καὶ ἡ εὐθυγράμησις μὲ τὶς ὅποιες (ἐνίοτε καὶ παράλογες) ἀξιώσεις τοῦ καίσαρα ποὺ ἐνῷ παριστάνει πῶς πιστεύει προωθεῖ τὴν ἐκπόρνευσι καὶ διαστροφὴ ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὸ νηπιαγωγεῖο. Καὶ ὅμως δόθηκε τὸ δικαίωμα ἀπὸ τοὺς κληρικοὺς τῶν ἐσχάτων καιρῶν στὸν κάθε ἄρχοντα τοῦ κόσμου νὰ κάνει κουμάντο μέσα στὸν οἶκο τοῦ Θεοῦ. Στὸ Ἄλφα τῆς ἀξίας, τῆς Ἀρχῆς, τῆς μίας, λουτροκαμπινές ποὺ ἔλεγε πάλαι ποτὲ ὁ ἀοιδὸς , γιὰ τὴν Ἑλλάδα βέβαια. Μαζὶ ξεπουλιοῦνται, πίστι καὶ πατρίδα. Καὶ ἡμεῖς…. ἄλλοι ἄδομεν καὶ ἄλλοι γράφομεν… 

Γεώργιος Τζανάκης. Ἀκρωτήρι Χανίων. 11.5.2020

ΥΓ: Ἐγὼ, καθ᾿ ὅλο τὸ διάστημα τῆς ἀπαγορεύσεως εἶχα τὸ «προνόμιο» νὰ μπορῶ νὰ πηγαίνω σὲ ὅλες τὶς καθημερινὲς ἀκολουθίες σὲ κάποιους ναούς (ὑποτίθεται ὅτι ψευτοβοηθῶ…) Ἡ ἐμπειρία τῶν ἄδειων ναῶν, εἰδικῶς τὴν Μεγάλη Ἐβδομάδα, ἦταν καταθλιπτική. (Γι᾿ αὐτὸ ἔγραψα τὸ κείμενο ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΕΚΛΕΙΣΜΕΝΩΝ ΤΩΝ ΘΥΡΩΝ.) Σοῦ ᾿ρχόταν νὰ κλαῖς. Δὲν μπορεῖ  νὰ συμβαίνῃ αὐτό. Ὄντως βιώνεις τὴν προδοσία τῆς ἐκκλησίας. Μιλῶ μὲ αὐτὸν τὸν ἰσοπεδωτικὸ καὶ βάναυσο λόγο, ἀλλὰ δὲν γίνεται διαφορετικά. Κάθε ἄλλο θὰ εἶναι ψέμα. Ἐγὼ ἔτσι τὸ ἔζησα. Ἀκόμα καὶ ἄν μποροῦσαν νὰ ἀποδείξουν οἱ διαπράξαντες τὸ ἔγκλημα,  ὅτι δὲν εἶναι ἔτσι (ποὺ δὲν μποροῦν, γι᾿ αὐτὸ περὶ ἄλλων τυρβάζουν) ἡ ψυχὴ ποὺ ἔζησε αὐτὸ τὸ αἴσχος (ποὺ συνεχίζεται) δὲν μπορεῖ νὰ τὸ δεχτῇ.

 Παρηγοροῦντη τὴν καρδιά, μὰ δὲ παρηγορᾶται.

 Λένε τση χίλια ψώματα, μὰ κείνη τ᾿ ἀφορᾶται.    

Γιατί όπως έλεγε κι ο άγιος Παϊσιος:  «Ἄν δὲν ἀντιδράσουμε, θὰ σηκωθοῦν οἱ πρόγονοί μας ἀπὸ τοὺς τάφους».

Εισαγωγή

       Μπορούν οι λαΐκοί, τα μέλη της Εκκλησίας που δεν έχουν την Ιερωσύνη, να ασχολούνται με θέματα Πίστεως; Δύνανται οι λαΐκοί, παρ’ όλο που δεν έχουν κανένα αξίωμα μυστηριακής διακονίας στην Εκκλησία, να ελέγξουν Επισκόπους, όταν εκείνοι παρεκτρέπονται από την αλήθεια; Είναι δικαιολογημένοι όσοι πίσω από τους Ιερείς και τους Πνευματικούς τους Πατέρες τηρούν στάση αδιαφορίας, όταν παραχαράσσονται το κήρυγμα και η Πίστη της Εκκλησίας, επειδή παρομοίως και οι Προεστώτες και Πνευματικοί τους Πατέρες, «αφού έπαθαν κάτι ανθρώπινο» δεν μαρτυρούν και δεν ομολογούν την αλήθεια της Ορθοδοξίας;

1) Η Θεολογία μάς είναι απαραίτητη για να προχωρήσουμε στην ορθοπραξία

       Ό,τι είναι απαραίτητο για τη σωτηρία μας, έχει παραδοθεί στην Εκκλησία από τους θεωμένους διδασκάλους Της, δηλαδή τους αγίους Προφήτες, Πατριάρχες, Αποστόλους και Πατέρες και ευρίσκεται στην Αγία Γραφή, στις αποφάσεις των Οικουμενικών Συνόδων περί των δογμάτων («Όροι») και περί του βίου («ιεροί Κανόνες»), και στα έργα των Αγίων Πατέρων, ώστε να είναι εύληπτο και κατανοητό από τον απλό πιστό, με σκοπό από την Ορθοδοξία να περάσει στην ορθοπραξία, αποφεύγοντας το σκόπελο των αιρέσεων. Οι αιρέσεις μέσω της αλλοιωμένης πίστεως (αιρετικής πλάνης) καταστρέφουν την ορθοπραξία και απομακρύνουν «οντολογικώς» από το Σώμα του Χριστού, διότι αποκόπτονται από την ενότητα της Εκκλησίας περί τον Επίσκοπο και τη Θεία Ευχαριστία.
Σύμφωνα με μία από τις «αρχές» της ορθής θεολογίας, η ορθόδοξη θεολογία δεν είναι φιλοσοφικό σύστημα, είναι προσπάθεια για τη σωτηρία και τη θέωση. Στις θεολογικές διαμάχες αυτό που ενδιαφέρει τους Πατέρες δεν είναι η νίκη επί του αντιπάλου, αλλά το να μη θιγεί η δυνατότητα της θεώσεως και της σωτηρίας¹.
Τα δογματικά και θεολογικά έργα των Αγίων Πατέρων σε μεγάλο βαθμό απευθύνονται σε λαϊκούς, στους απλούς πιστούς, με σκοπό να τους μυήσουν βαθύτερα στην πίστη και πράξη της Εκκλησίας και να τους προφυλάξουν από τις αιρέσεις. Αυτό δεν το υπενθυμίζει σχεδόν κανείς σήμερα, διότι το θεολογικό – δογματικό κήρυγμα έχει εν πολλοίς εκλείψει.

 (Για τις συνέπειες της αιρέσεως στη πνευματική ζωή των ανθρώπων θα γράψουμε ξεχωριστά σε άλλη ενότητα).

2)Το «ασφαλώς θεολογείν» δεν είναι μεν για όλους, αλλά το «φιλοσόφως θεολογείν» και το «ομολογείν» την αποδεδειγμένη Θεολογία της Εκκλησίας, είναι για όλους τους ευλαβείς.

α. Η Θεολογία

       Είναι αλήθεια, ότι οι Άγιοι Πατέρες θεωρούν τη Θεολογία ως κάτι πολύ βαθύ και συνάμα υψηλό και τονίζουν ότι η ενασχολήση με αυτήν αρμόζει μόνον σε όσους έχουν προοδεύσει στην κατά Θεόν ζωή,  και ευρίσκονται σε κατάσταση τουλάχιστον «καθάρσεως» από τα πάθη, αν όχι στα ανώτερα στάδια του «φωτισμού» και της «θεώσεως», καθώς λέγει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: «Δεν είναι για τον καθένα, αγαπητοί, το να φιλοσοφή περί Θεού, δεν είναι για τον καθένα· δεν είναι το πράγμα αυτό τόσο φθηνό και όσων πορεύονται στα χαμηλά» αλλά είναι για όσους «έχουν εξετασθή και περάσει στη θεωρία [δηλ. στη θέα του Θεού] και είναι κεκαθαρμένοι στην ψυχή και το σώμα ή τουλάχιστον καθαίρονται» ².
Η ενασχόληση κατ’ εξοχήν των Επισκόπων και λοιπών Κληρικών με τη Θεολογία, νοείται υπό την έννοια, ότι οι Κληρικοί πληρούν περισσότερο τις προϋποθέσεις για να φθάσουν στο στάδιο του φωτισμού και της θεώσεως, επειδή είναι επίλεκτοι, χάρις στην καθαρή τους ζωή. Οι Ιεροί Κανόνες καθορίζουν την ευθύνη πρωτίστως των Αρχιερέων για την ενασχόληση με τα δόγματα.
Όμως αυτό δεν σημαίνει, ότι οι Κληρικοί αποτελούν χωριστό σώμα εκτός του Σώματος του Χριστού, της Εκκλησίας, στην Οποία ενώνονται οργανικώς με όλους τους πιστούς. Δια τούτο και έχει επισημανθεί, ότι  «οι συνήθως λοιπόν φερόμενοι όροι “επίσημος Εκκλησία”, “διοικούσα Εκκλησία”, “διδάσκουσα Εκκλησία”, χρησιμοποιούνται κατά συνθήκη και καταχρηστικώς, ενώ από δογματική άποψη με βάση την ακρίβεια παρουσιάζονται ως αδόκιμοι»³.
Ενώ, λοιπόν, η κατ’ εξοχήν Θεολογία ανήκει σε όσους ενώθηκαν με τον Θεό δια της θεώσεως και της ελλάμψεως του ακτίστου φωτός, ωστόσο, σύμφωνα με την διδασκαλία των  Αγίων Πατέρων «ημπορούμε και οι άλλοι να θεολογούμε, αλλά σε άλλα, κατώτερα στάδια, κυρίως όμως με το να ακολουθούμε τους αληθείς θεολόγους»⁴. Ασφαλής οδός είναι η εμπιστοσύνη σε όσα μας απεκάλυψε το Άγιον Πνεύμα δια των Αγίων. Γράφει δια τούτο ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ότι μπορούν να θεολογούν και αυτοί που δεν είναι άγιοι, και μάλιστα μπορούν να θεολογούν με βεβαιότητα, «όχι ακολουθώντας στοχασμούς, αλλά θεόλεκτα λόγια [δηλ. τα λόγια που ελέχθησαν από το Θεό]⁵ ».
Λοιπόν, βάσει της διδασκαλίας του Αγίου Παλαμά και των προγενεστέρων Αγίων, των οποίων τη διδασκαλία αυτός συνοψίζει, υπάρχουν τρία είδη θεολογίας:
(α) η ασφαλής και μυστική θεολογία όσων έφθασαν σε θεοπτία (θέα  Θεού) οι οποίοι ομιλούν από προσωπική εμπειρία και κοινωνία με τον Θεόν,
         (β) η φιλόσοφος θεολογία, όσων δεν έχουν μεν προσωπική εμπειρία θεοπτίας, αλλά με ταπείνωση δέχονται τις εμπειρίες και θεοπτίες των θεοπτών και θεολογούν σύμφωνα με αυτές και
(γ) η καινή (καινούργια-καινοτόμος) θεολογία των θρασέων θεολόγων, όσων θεολογούν διαλεκτικώς με βάση τις δικές τους φιλοσοφικές αρχές και απορρίπτουν τις εμπειρίες των Αγίων⁶.

        Η μέση οδός, της φιλοσόφου θεολογίας, βάσει των δογμάτων της Εκκλησίας μας, βασίζεται στον «αποδεικτικό συλλογισμό». Επειδή δια των Αγίων Πατέρων (Προφητών, Αποστόλων, Ομολογητών, Ιεραρχών κ.λπ.) έχουμε διδαχθή από το Άγιον Πνεύμα τις δογματικές αλήθειες, δια τούτο είμαστε βέβαιοι με αποδείξεις για το τί πιστεύει η Εκκλησία και δεν περιπίπτουμε σε «διαλεκτικό συλλογισμό» η  αγνωστικισμό (ότι δηλ. μπορούμε δήθεν να συλλογιζόμαστε διαλεκτικά για τα θεία πράγματα, ή ότι δεν μπορούμε να προσκομίσουμε βέβαιες θέσεις και αποδείξεις γι’ αυτά). Τούτο ήταν και ένα βασικό σημείο της αντιπαραθέσεως του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά προς τον φιλοσοφούντα ψευδο-μοναχό, ανθρωπιστή και αγνωστικιστή Βαρλαάμ τον Καλαβρό.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς υπεστήριξε ότι δεν είναι δυνατόν να εφαρμόσουμε στη θεολογία τον διαλεκτικό συλλογισμό, ο οποίος πραγματεύεται σχετικώς με το «νομιζόμενο και πιθανό και που εκ φύσεως άλλοτε είναι αλλιώς και άλλοτε αλλιώς, και άλλοτε υπάρχει, αλλά άλλοτε δεν υπάρχει, και κάποτε είναι αληθές, και κάποτε δεν είναι». Αυτό έπρατταν οι Έλληνες φιλόσοφοι στους οποίους η θεολογία κατήντησε πιθανολογία. Αντιθέτως, ο αποδεικτικός συλλογισμός, ο οποίος πραγματεύεται  «για το αναγκαίο, και εκείνο που πάντοτε υπάρχει και πάντα είναι αληθινό και πάντοτε είναι το ίδιο», είναι απαραίτητος στα θεολογικά προβλήματα, αλλά και αποτελεσματικός, διότι υπάρχουν πλευρές του θεολογικού προβλήματος που επιδέχονται απόδειξη. Η απόδειξη στηρίζεται αφ’ ενός στις αποκαλυμμένες από τον Θεό «αυτόπιστες αρχές», αφ’ ετέρου στις «κοινές έννοιες» και τα «αξιώματα»⁷.
Συνεπώς, ως Ορθόδοξοι μπορούμε πάντοτε να προσάγουμε «αποδείξεις» για την καθολική αλήθεια περί Θεού, ανθρώπου και κόσμου, αν όχι βάσει της (ίσως ανύπαρκτης) προσωπικής μας μεθέξεως στον Θεόν, αλλά βάσει (α) της θεολογικής διδασκαλίας των Αγίων μας, οι οποίοι ήλθαν σε ένωση με τον Θεόν και (β) της κοινής λογικής, η οποία εφαρμόζει τις διδασκαλίες αυτές στα νέα προβλήματα που ανακύπτουν.

β. Η ομολογία

       Όπως θα δούμε και παρακάτω σε ιστορικά συμβάντα, όταν κινδυνεύει η Πίστη, τότε η υπεράσπιση της Ορθοδοξίας, η «ομολογία» της αληθείας από τους ορθοδόξους πιστούς, δεν είναι θέμα φιλοσοφήσεως ή συζητήσεως, κατά τον «διαλεκτικό συλλογισμό» που προαναφέραμε, αλλά είναι θέμα εμμονής στη θεολογία που έχει απ’ αρχής παραδοθεί από την Εκκλησία στους πιστούς, ως θεολογία αλάθητη. Στην εμμονή αυτή, την ομολογία, δεν υπάρχουν διαβαθμίσεις προϊσταμένων και υφισταμένων, κληρικών και λαϊκών.
Ο Άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης είναι κατηγορηματικός:  «Είναι εντολή Κυρίου να μη σιωπά κάποιος σε περίσταση που κινδυνεύει η Πίστη. Διότι λέγει “Λάλει και μη σιωπήσης” [Πράξ. 18, 9]. Και “Εάν υποχωρήση δεν ευδοκεί η ψυχή μου σ’ αυτόν” [Εβρ. 10,38]. Kαί “Αν αυτοί σιωπήσουν, οι λίθοι θα κράξουν” [Λουκ. 19, 40]. Ώστε όταν πρόκειται περί πίστεως, δεν είναι δυνατόν να πη κανείς “Εγώ ποιός είμαι; ” ⁸.

        Και αλλού γράφει: «Kατά τον καιρό τούτο που διώκεται ο Χριστός μέσω της Εικόνος του, οφείλει κάποιος να αγωνίζεται, όχι μόνον αν είναι υπέρτερος στο αξίωμα και τη γνώση, ομιλώντας και διδάσκοντας τον λόγον της Ορθοδοξίας, αλλά κι αν ακόμη ευρίσκεται σε θέση μαθητού, έχει χρέος να φανερώνει με θάρρος την αλήθεια και να ομιλή με ελευθερία. Δεν είναι λόγος εμού του αμαρτωλού, αλλά του θείου  Χρυσοστόμου μαζί με άλλους Πατέρας»⁹.

        Ας ιδούμε, λοιπόν μόνον μερικά από τα πολλά ιστορικά συμβάντα για την προάσπιση της Ορθοδοξίας από λαϊκούς.  

3) Ιστορικές μαρτυρίες για την ενασχόληση του λαού της Εκκλησίας με τα θέματα Πίστεως

α. Ο Ευσέβιος, που μεταγενεστέρως έγινεν Επίσκοπος του Δορυλαίου

        Ένας εκ των πρώτων που αντέδρασαν κατά του αιρετικού Πατριάρχου Νεστορίου, ο λαΐκός άνθρωπος Ευσέβιος, μετέπειτα επίσκοπος Δορυλαίου, δικαιώθηκε τελικώς από την Εκκλησία κατά την καταδίκην του Νεστορίου. Ο Ευσέβιος (όντας λαϊκός) είχεν αντιδράσει αμέσως (το 429), αντικρούοντας τον αιρετικό Πατριάρχη εντός της Εκκλησίας. Σύμφωνα με τον Άγιο Κύριλλο,«Επειδή αυτός [ο Νεστόριος] στη μέση της Εκκλησίας παρουσίαζε καινούργιες και βέβηλες διδασκαλίες, κάποιος άνδρας από τους πολύ επιεικείς, και όντας ακόμη μεταξύ των λαϊκών, αλλά έχοντας συγκεντρώσει μέσα του θαυμαστή παιδεία, κινημένος από θερμό και φιλόθεο ζήλο, φωνάζοντας εντόνως είπεν, ότι ο Ίδιος ο προαιώνιος Λόγος υπέμεινε και δεύτερη γέννηση, δηλαδή, κατά την ανθρώπινη φύση, και από γυναίκα· και ενώ στα πλήθη γινόταν θόρυβος γι΄ αυτά και οι μεν περισσότεροι και συνετοί τον ετιμούσαν με μεγάλους επαίνους, ως ευσεβή και συνετώτατο και γνώστην της ορθότητος των δογμάτων, ενώ οι άλλοι ήταν λυσσασμένοι εναντίον του, αυτός [ο Νεστόριος] διακόπτει και αμέσως αποδέχεται εκείνους τους οποίους και κατέστρεψε με τη διδασκαλία του, στρέφει δε την γλώσσα του εναντίον εκείνου [του Ευσεβίου], που  δεν ανέχθηκε τα λόγια του, αλλά και εναντίον των Αγίων Πατέρων, οι οποίοι μας θεσμοθέτησαν τον ευσεβή Όρο της Πίστεως, την οποίαν έχομεν ως άγκυρα της ψυχής ασφαλή και βεβαία, καθώς έχει γραφή [ Εβρ. 6, 19]»¹⁰.

        Αμέσως μετά ο Ευσέβιος τοιχοκόλλησε στο Ναό της Αγίας Σοφίας και διέδωσε δημόσιο γραπτό λίβελλο – έλεγχο της αιρέσεως του Πατριάρχη με την παρακίνηση: «Ορκίζω στην Αγίαν Τριάδα αυτόν που λαμβάνει αυτό το χαρτί, να το παρουσιάση σε επισκόπους, πρεσβυτέρους, διακόνους, αναγνώστες, λαϊκούς που κατοικούν την Κωνσταντινούπολι, κι ακόμη να τούς δώση και αντίγραφο, προς έλεγχο του αιρετικού Νεστορίου, ότι είναι ομόφρων του Παύλου του Σαμοσατέως που αναθεματίσθηκε πριν από εκατόν εξήκοντα έτη από τους ορθοδόξους Πατέρες Επισκόπους. Και αυτά που λέχθηκαν και από τις δύο πλευρές έχουν ως εξής…»¹¹.
Αργότερα, ο ίδιος αυτός Ευσέβιος, ως Επίσκοπος πλέον του Δορυλαίου, πρωτοστάτησε μαζί με τον Άγιον Φλαβιανόν Πατριάρχην ΚΠόλεως και στην αντιμετώπιση του αιρεσιάρχη Ευτυχούς, ο οποίος πρώτος εισήγαγε τον μονοφυσιτισμό, και μαζί με τον Άγιον Φλαβιανόν υπέστη διωγμούς μετά τη μονοφυσιτική και ληστρική σύνοδο της Εφέσου (449 μ.Χ.). Γράφει σχετικώς ο Θεοφάνης ο Ομολογητής και Χρονογράφος: «ο προαναφερθείς Ευσέβιος ο σχολαστικός, που πρώτος αντιμετώπισε τον Νεστόριο, αφού προήχθη στην Επισκοπή του Δορυλαίου, συζητώντας με τον Ευτυχή τον Αρχιμανδρίτη σχετικώς με την πίστη, τον ευρήκε να μη φρονή ορθώς. Και αφού τον παρεκάλεσε πολύ και τον παρήνεσε, δεν μπόρεσε να τον ωφελήση. Τότε ο Ευσέβιος ανέφερε τα σχετικά με αυτόν στον Επίσκοπο Φλαβιανό» ¹² κ.λπ.

       Από επιστολή του Πάπα Ρώμης Κελεστίνου προς τον Νεστόριο πληροφορούμαστε, ότι πολλοί Κωνσταντινουπολίτες, οι οποίοι -όπως είπαμε-αντέδρασαν στην αίρεση του Πατριάρχη τους Νεστορίου, υπέστησαν διωγμούς και ακοινωνησία από τον αιρετικό Πατριάρχη. Γράφει ο Πάπας προς τον αιρεσιάρχη Πατριάρχη Νεστόριο: «Ακούω, ότι οι κληρικοί εκείνοι που φρονούν όπως η Καθολική [Ορθόδοξος] Εκκλησία, με τους οποίους εμείς κοινωνούμε, υπομένουν βία μεγίστη, τόσον ώστε να λέγεται ότι έχουν αποκλεισθή και έξω από την Πόλη. Χαίρομεν, διότι εκέρδισαν το έπαθλο της ομολογίας, αλλά λυπούμεθα που ο διώκτης είναι Επίσκοπος. Ο μακάριος απόστολος Παύλος από διώκτης μετηλλάγη σε κήρυκα· τώρα είναι μέγιστο ασέβημα από κήρυκα να μεταλλαγή κανείς σε διώκτη»¹³.

        Μετά από τοπική Σύνοδο της Αλεξανδρείας όπου καταδικάστηκε η καινοφανής διδασκαλία του Νεστορίου ως αίρεση (430 μ.Χ.), ο Άγιος Κύριλλος έγραψε γράμμα στους απλούς πιστούς της ΚΠόλεως, ενθαρρύνοντάς τους να απόσχουν από την κοινωνία με τον Νεστόριο, αν αυτός δεν μετανοήσει· εκείνους που αυτός (ο Νεστόριος) είχε αποκόψει από την κοινωνία μαζί του, ο Άγιος Κύριλλος τους θεωρούσε ως κανονικώς ευρισκομένους σε κοινωνία με την Εκκλησία. Γράφει ο Άγιος σε επιστολή του στους Κωνσταντινουπολίτες «διατηρήστε τους εαυτούς σας ασπίλους και αμώμους, μήτε κοινωνώντας με τον προαναφερόμενο, μήτε προσέχοντάς τον ως διδάσκαλον, αν παραμείνη λύκος αντί ποιμένος και προτιμήση και μετά από αυτήν μας την υπόμνησι να φρονή τα διεστραμμένα. Εμείς δε κοινωνούμε με τους κληρικούς ή λαϊκούς οι οποίοι χάριν της ορθής Πίστεως χωρίσθηκαν ή καθαιρέθηκαν από αυτόν, και δεν επικυρώνουμε την άδικη ψήφο εκείνου, αλλά μάλλον επαινούμε τους πάσχοντας, λέγοντας προς αυτούς εκείνο “εάν ονειδίζεσθε εν Κυρίω, είσθε μακάριοι, διότι το Πνεύμα της δυνάμεως και του Θεού έχει αναπαυθή πάνω σας” [Α΄ Πέτρου 4, 14]»¹⁴.

γ. Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός

        Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ων ακόμη αξιωματούχος στο Χαλιφάτο της Δαμασκού, και ενώ είχε εκσπάσει η εικονομαχία στην ΚΠολη, έγραψε περί το 730 μ.Χ. λόγους κατά της Εικονομαχίας, οι οποίοι έκαναν πολλή ζημία στην αίρεση. Καθώς λέγει ο Βίος του, αφού ο άγιος Ιωάννης επλήσθη με ζήλο, ως ο Προφήτης Ηλίας, «στους Ορθοδόξους εκείνους που τον εγνώριζαν αποστέλλει λόγους σε μορφή επιστολών υπέρ της προσκυνήσεως των σεβασμίων Εικόνων, αποδεικνύοντας στο έπακρο, με πολλή σοφία, ότι είναι απαραίτητη η προσκύνηση των θείων εκτυπωμάτων [Εικόνων]. Και παρήγγειλε σε εκείνους να λέγουν τα παρόμοια και προς άλλους και να δείχνουν τις επιστολές του. Και με όλους τους τρόπους έσπευδε ο νέος αθλητής της αληθείας, σαν μέσω κάποιου κύκλου, να κυκλοφορούν οι επιστολές του από χέρι σε χέρι στους πιστούς, και να δυναμώνη η Ορθοδοξία».  Έτσι εξυφάνθηκε από τον αιρετικό Αυτοκράτορα της ΚΠόλεως Λέοντα Γ’ συκοφαντία κατά του Αγίου Ιωάνου με αποτέλεσμα ο Ιωάννης να τιμωρηθή αδίκως από τον Χαλίφη, ως επίδοξος στασιαστής και επίβουλος της αραβικής κυριαρχίας και να του αποκοπή η δεξιά χείρα. Μετά τη θαυματουργό θεραπεία του από την ιερά Εικόνα της Παναγίας ο Άγιος εγκατέλειψε τη θέση του και εμόνασε στη Μονή του Αγίου Σάββα στα Ιεροσόλυμα¹⁵.

δ. Οι Δέκα Μάρτυρες της Χαλκής Πύλης εναντίον της Εικονομαχίας, εορταζόμενοι στις 9  Αυγούστου.

      Το Συναξάριον της 9^ης Αυγούστου, μνημονεύει την εορτή των Αγίων Δέκα Μαρτύρων, οι οποίοι υπέστησαν Μαρτύριον χάριν της Εικόνος του Σωτήρος Χριστού της τοποθετημένης στην Χαλκή Πύλη της Κωνσταντινουπόλεως. Οι εννέα πρώτοι από τους δέκα αυτούς Αγίους, Ιουλιανόν, Μαρκιανόν, Ιωάννην, Ιάκωβον, Αλέξιον, Δημήτριον, Φώτιον, Πέτρον, Λεόντιον και Μαρίαν την Πατρικίαν, έλαβαν μέρος στην αντίστασι που το πλήθος εκδήλωσε εναντίον του Στρατού, όταν ένας αξιωματικός (σπαθάριος) προσπάθησε να κατεβάσει την ιερά Εικόνα του Χριστού από την Χαλκή Πύλη, επί Λέοντος Γ΄ του Ισαύρου το έτος 730 μ.Χ. μετά την υπογραφή εικονομαχικού διατάγματος¹⁶. Μετά από οκτώ μήνες φυλάκιση και φρικτές βασάνους οι Άγιοι εκτελέστηκαν χάριν της Ορθοδοξίας μαζί με την αγία Μαρία την Πατρικία¹⁷.

4) Οι ιεροί Κανόνες  επιτρέπουν και ενθαρρύνουν  την αντίδραση των λαϊκών σε αιρετικούς (ψευδο)-ποιμένες

       Το πλέον εύλαλο κείμενο για το δικαίωμα προασπίσεως της Πίστεως από τους πιστούς, ακόμη και εναντίον των Επισκόπων, όταν οι Επίσκοποι μέσω της αιρέσεως αποκαλύπτονται ως «ψευδ-επίσκοποι» και «ψευδο-ποιμένες», αποτελεί ο περιώνυμος 15^ος ιερός Κανόνας της Πρωτοδευτέρας Συνόδου (Α΄ Φωτιανής) του έτους 861 μ.Χ. η οποία Σύνοδος θεωρείται ισόκυρος με τις Οικουμενικές Συνόδους. Ο ιερός αυτός Κανών, αφού επισημάνει πώς πρέπει οι Χριστιανοί να αντιδρούν σε ενδεχόμενες παρεκτροπές του Επισκόπου της περιοχής τους, τελειώνει με την εξής διευκρίνηση: «Όποιοι λόγω κάποιας αιρέσεως κατηγορημένης από τις Άγιες Συνόδους ή τους Πατέρες χωρίζουν τους εαυτούς τους από τον Πρόεδρο (της Εκκλησίας, τον Επίσκοπο), δηλαδή όταν εκείνος κηρύττη δημοσίως την αίρεσι και τη διδάσκει στην Εκκλησία «με γυμνήν την κεφαλήν», αυτοί όχι μόνον δεν υπόκεινται σε κανονικά επιτίμια προ συνοδικής διαγνώμης, επειδή αποτειχίζουν τον εαυτό τους από την κοινωνία προς τον καλούμενον Επίσκοπο, αλλά θα αξιωθούν και της αρμοζούσης τιμής από τους Ορθοδόξους. Διότι κατηγόρησαν όχι Επισκόπους, αλλά ψευδ-επισκόπους και ψευδο-διδασκάλους, και δεν κατακομμάτιασαν την ένωσι της Εκκλησίας με σχίσμα, αλλά εμερίμνησαν να ελευθερώσουν την Εκκλησίαν από σχίσματα και διαμερισμούς» ¹⁸.

Υπάρχουν και άλλοι σχετικοί Κανόνες και ερμηνείες κανονολόγων (θα τους δούμε σε ειδική ενότητα).

5) Η επιβεβαίωση της Πίστεως του Επισκόπου από τους λαϊκούς

       Πολύ ορθώς επισημαίνει ο πολύς θεολόγος Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ, ότι ναί μεν ο Επίσκοπος δεν διδάσκει την Πίστη βάσει εξουσιοδοτήσεως και υποδείξεων του ποιμνίου του, δηλ. του πιστού λαού, αλλά ούτε πάλι μπορεί να λέγει ο,τιδήποτε θέλει, διότι «μέσα στην Εκκλησία, «προσωπικές γνώμες» δεν πρέπει ούτε και μπορεί να υπάρχουν»¹⁹. Λοιπόν ο Επίσκοπος καλείται και περιορίζεται στο να εκφράσει την δια των αιώνων καθολική εμπειρία της Εκκλησίας. Αν δεν έχη «συσσωματωθεί» εν Αγίω Πνεύματι σ’ αυτήν την εμπειρία, πράγμα που φαίνεται και στη διδασκαλία του, Ιδού, θα υποστή πρεπόντως και δικαίως την αντίδραση του Ποιμνίου. Πώς έχουν ακριβώς τα λόγια του π. Γ. Φλωρόφσκυ: «… ο επίσκοπος πρέπει ν΄ αγκαλιάση μέσα του όλη του την Εκκλησία· πρέπει να εκδηλώση, να φανερώση την εμπειρία και την πίστι της. Δεν πρέπει να ομιλή αφ’ εαυτού αλλά εν ονόματι της Εκκλησίας, «ex consensu ecclesiae». […] Την πλήρη ικανότητα να διδάσκη δεν την έχει λάβει ο επίσκοπος από το ποίμνιό του, αλλά από το Χριστό, μέσω της Αποστολικής διαδοχής. Αλλ’ η πλήρης αυτή ικανότης, που έχει δοθή σ’ αυτόν, είναι ικανότης του να φέρη τη μαρτυρία της καθολικής εμπειρίας της Εκκλησίας. Περιορίζεται από την εμπειρία αυτήν. Επομένως, σε ερωτήματα περί πίστεως, ο λαός πρέπει να κρίνη ανάλογα με τη διδασκαλία του. Το καθήκον της υπακοής παύει να ισχύη, όταν ο επίσκοπος ξεφεύγη από το καθολικό πρότυπο, οπότε ο λαός έχει το δικαίωμα να τον κατηγορήση ακόμη και να τον καθαιρέση»²⁰.
Για το λόγο τούτο η απάντηση των Πατριαρχών της Ανατολής στον Πάπα Πίο τον 9ο, το 1848, διεκήρυξε τη σημασία του ρόλου των λαϊκών στην διατήρηση της Πίστεως της Εκκλησίας : «σε μας, ούτε Πατριάρχες, ούτε Σύνοδοι μπόρεσαν ποτέ να εισαγάγουν νέα [δόγματα και έθη], διότι ο υπερασπιστής της θρησκείας είναι το ίδιο το σώμα της Εκκλησίας, δηλαδή ο ίδιος ο λαός, ο οποίος θέλει το θρήσκευμά του αιωνίως αμετάβλητο και ομοειδές με αυτό των πατέρων του»²¹.
Ερμηνεύοντας αυτή την απάντηση των Ορθοδόξων Πατριαρχών προς τον Πάπα Πίο Θ΄ το 1848, όπου επισημαίνεται ο ρόλος των λαϊκών στη διαφύλαξη της πίστεως, ο π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ παρατηρεί «Το όλο σώμα της Εκκλησίας έχει το δικαίωμα να επαληθεύη, η, για να είμαστε περισσότερο ακριβείς, το δικαίωμα, και όχι μόνο το δικαίωμα, αλλά το καθήκον της «επιβεβαιώσεως». Μ’ αυτήν την έννοια οι Πατριάρχες της Ανατολής έγραφαν στη γνωστή Εγκύκλιο επιστολή του 1848 ότι «ο λαός ο ίδιος από μόνος του υπήρξεν ο υπερασπιστής της θρησκείας»»²².

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

α. Έπαινος μιας ομολογητρίας από τον Άγιο Θεόδωρο τον Στουδίτη.

      Κατά την διάρκεια της εικονομαχίας ανεδείχθησαν μάρτυρες και ομολογητές της Πίστεως μεταξύ των ορθοδόξων λαϊκών. Ο Άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης, γράφοντας επιστολή στη διωκομένη αξιωματούχο (Πατρικία) Ειρήνη, την παρηγορεί και την ενθαρρύνει με τα εξής λόγια:

        «Ποιός δεν γνωρίζει από τους ομολογητές ότι και συ συν-ομολόγησες; Πού δεν ακούστηκε, ότι υπάρχει και μια συγκλητική μεταξύ των μαρτύρων; Σε εθαύμασαν τα τάγματα των Μοναχών και σε επήνεσαν οι συνάξεις των λαϊκών. Αλλά, τί αξία τάχα έχουν αυτά; Τα ίδια τα τάγματα των αγγέλων και των αγίων ευφράνθηκαν χάρις εις σε. Και μη νομίσης, ότι είναι κολακεία τα λόγια μου. Βλέπε, μάρτυς Χριστού, πόσον έχεις τιμηθή, πόσον έχεις υψωθή: σύγκρινέ  μου πηλό και χρυσό: τόσο πιο μεγάλο και πολύ περισσότερον είναι από το επίγειο αξίωμα που εγκατέλειψες, το επουράνιο αξίωμα που σού δωρήθηκε τώρα από τον Θεόν, δηλαδή το να αποκαλείσαι μάρτυς του Χριστού,  ομολογητής της αληθείας».
«Δια τούτο σού υπενθυμίζω να μη ξεφύγης καθόλου από την ένστασι, συ που έχεις στηριχθή πάνω στην ασάλευτη πέτρα της Ορθοδοξίας, μήτε να γίνης ευκολο-πτόητη και διχόγνωμη, εξ αιτίας των πτώσεων [στην αίρεσι] είτε λαϊκών είτε μοναστών και όσων νομίζουν ότι είναι κάτι, η γενικώς οποιουδήποτε άλλου. Αυτοί είναι ψευδάδελφοι, ψευδαπόστολοι, που έχουν μόρφωσιν  ευσεβείας, αλλά έχουν αρνηθή τη δύναμί της [Β΄Τιμ. 3, 5]. Πολλοί δοκησίσοφοι και «αρχιεροφανείς» [φαινομενικοί αρχιερείς] και «αγιόδοκοι» [φαινομενικοί άγιοι] νικήθηκαν  στις παλαιές γενεές· αντιθέτως, έλαμψαν ως φωστήρες εν τω κόσμω [Φιλιπ. 2, 15] ολίγοι και αληθινοί σοφοί, οι οποίοι διαβιούν με φόβο Θεού, επειδή αρχή σοφίας είναι το να βοβήται κάποιος τον Κύριο [Ψαλμ. 110, 10], μολονότι δεν έχουν θεωρηθή και σπουδαίοι, επειδή ο άνθρωπος βλέπει στο πρόσωπο, αλλά ο Θεός στην καρδιά»²³.

β. Η αγωνιστική ομολογία των λαϊκών μέσα στους διωγμούς από τους αιρετικούς ελέγχει και κατακρίνει την απραξία πολλών Μοναχών.

       Πολλά θα μπορούσε κανείς να πεί και εδώ. Εμείς εκλέγουμε μόνο κάτι ενδεικτικό από τον Άγιο Θεόδωρο το Στουδίτη, προς τον φίλο του Ηγούμενο Θεόφιλο σχετικά με τη «μοιχειανική αίρεση», δηλ. την εκκλησιαστική ανοχή προς τον παράνομο (μοιχικό) γάμο του Βασιλέως Κωνσταντίνου ΣΤ΄ και την μετά ταύτα συνοδική αθώωση του («μοιχοζεύκτου») Ηγουμένου Ιωσήφ που ετέλεσε τον παράνομο (μοιχικό) γάμο.

       «Επειδή λοιπόν εξήλθε με Σύνοδο εις το εμφανές η αιρετική ασέβεια, πρέπει και η ευλάβειά σου μαζί με όλους τους Ορθοδόξους να εκφράζεται με θάρρος, με το να μη κοινωνή με τους κακοδόξους, μήτε να μνημονεύη κανένα από αυτούς που παρευρέθησαν στη μοιχοσύνοδο ή ομοφρονούν με αυτήν. Και βεβαίως είναι δίκαιον, όσιε πάτερ, αφού είσαι σε όλα θεόφιλος, όπως δηλώνει και το όνομά σου, να αγαπάς τον Θεόν και σ’ αυτό. Διότι ο Χρυσόστομος με έντονη και εκτενή  φωνή εχαρακτήρισε ως εχθρούς του Θεού, όχι μόνον τους αιρετικούς, αλλά και όσους κοινωνούν μ’ αυτούς. Και εάν η δική σου σταθερότης δεν διασφαλισθή, ποιός λοιπόν θα σωθή; Και αυτός που με τη δύναμι του Θεού ωμολόγησε με παρρησία σαν άγιος πλήν ολοκληρωθή η αίρεσι, εάν τώρα, μετά την αίρεσι υποχωρήση, πώς κάποιος άλλος θα τολμήσει να πη «γρύ»;  

«Και εάν το μοναχικόν τάγμα δεν θα τα θεωρήση όλα σκύβαλα [σκουπίδια], εννοώ τα μοναστήρια και όλα τα γύρω από αυτά, πώς ο λαϊκός θα καταφρονήση την γυναίκα, τα τέκνα και τα λοιπά;» ²⁴.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

• 1. Πρβλ. Πρωτοπρεσβ. Θεοδώρου Ζήση, Επόμενοι τοις Θείοις Πατράσι-Αρχές και κριτήρια της Πατερικής Θεολογίας, Πατερικά 1, εκδ. Βρυέννιος, Θεσσαλονίκη 1997, σελ. 44.
• 2.  Λόγος 27,  Θεολογικός 1, 3, PG 36, 13ε. (μεταγλώττιση).
• 3. Π. Ν. Τρεμπέλα, Δογματική, τόμ. Β΄,  εκδ. «Σωτήρ», Αθήναι 2003, σελ. 376 (μεταγλώττιση).
• 4. Πρωτοπρεσβ. Θεοδώρου Ζήση, ένθ’ ανωτ., σελ. 43.
• 5. Λόγος αποδεικτικός δεύτερος 18 και 28, εκδ. Π. Χρήστου τόμ. 1, 94. 103.
• 6. Αρχιμανδριτου Γεωργίου, Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς διδάσκαλος της θεώσεως, εκδ. Ι.Μ. Γρηγορίου, Άγιον Όρος 2000, σελ. 54.
• 7. Μοναχου Θεοκλήτου Διονυσιάτου, Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, εκδ. Σπηλιώτη, Θεσσαλονίκη (α.χ.), σελ. 61.
• 8. Επιστολή (81) Παντολέοντι Λογοθέτη,  PG 99, 1321Α.Β (μεταγλώττιση).
• 9. Επιστολή (2) Μονάζουσι, PG 99, 1120Β (μεταγλώττιση).
• 10. Πεντάβιβλος Αντίρρησις κατά των Νεστορίου δυσφημιών 1, 5, PG 76, 41ε. (μεταγλώττιση).
• 11. ACO Ι, 1, 1, 101 (μεταγλώττιση).
• 12. Θεοφάνους, Χρονογραφία Α.Μ. 5940, PG 108, 260B.261Β (μεταγλώττιση).
• 13. Επιστολή Κελεστίνου Νεστορίω ACO 1,1,1,81 (μεταγλώττιση).
• 14. ACO Ι, 1, 1, 113-114 (μεταγλώττιση).
• 15. Ολόκληρος ο Βίος εν Ιωαννου Πατριαρχου Ιεροσολυμων, Βίος του Οσίου Πατρός ημών Ιωάννου του Δαμασκηνού, PG 94, 429-489. Το συγκεκριμένο περιστατικό, από την παράγραφο ΙΔ΄ (PG 94, 449Β) και εξής.
• 16. Βλ. Ιω. Φειδά, Εκκλησιαστική Ιστορία, τόμ. Α΄, Αθήναι 1994, σελ. 774.
• 17. Μηναίον του Αυγούστου, εν Εκκλησιαστική Βιβλιοθήκη «ΦΩΣ», εκδ. «ΦΩΣ», Αθήναι 1970², σελ. 101.
• 18. Αγαπίου  Ιερομονάχου και Νικοδημου Μοναχου, Πηδάλιον της νοητής νηός της Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, σελ. 292 (μετγαλώττιση).
• 19. π. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΛΩΡΟΦΣΚΥ, Θέματα Ορθοδόξου Θεολογίας, εκδ. «Άρτος Ζωής», Αθήναι 1973, σελ. 208.
• 20. Αυτόθι,σελ. 207.208.
• 21. (§17), εν ΙΩ. ΚΑΡΜΙΡΗ, Τα Δογματικά και Συμβολικά Μνημεία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας, τόμ. Β΄, εν Αθήναις 1953, σελ. 920.
• 22. π. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΛΩΡΟΦΣΚΥ, ένθ’ ανωτ., σελ. 207.
• 23. Επιστολή (156) Ειρήνη Πατρικία, εν Theodori Studitae Epistulae, τόμ. Β΄,  εκδ. De Gruyter, Corpus Fontium Historiae Byzantinae, Series Berolinensis 31, Berlin 1992, σελ. 276.277 (μεταγλώττιση).
• 24. Επιστολή (39) Θεοφίλω Ηγουμένω, PG 99, 1049Α.Β (μεταγλώττιση).

Πηγή: impantokratoros.gr

Αρχιμανδρίτου Φωτίου Ιωακείμ, Πρωτοσυγκέλλου της Ιεράς Μητροπόλεως Μόρφου

Το ακρατές και φιλήδονο πνεύμα των εσχάτων χρόνων συναντά τη μεθοδευμένη προσπάθεια διείσδυσης της Νέας Τάξης Πραγμάτων σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής, ακόμη και τις πλέον ιερές.

Θέλουμε να δηλώσουμε εξαρχής ότι προβαίνουμε στην σύνταξη του παρόντος κειμένου με την ευλογία και παρότρυνση του πνευματικού μας πατρός, μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου. Ο άγιος Μόρφου έχει ήδη αναφερθεί προφορικά σε ορισμένες ομιλίες του για τα θέματα που ακολουθούν.

Συζητώντας όμως μαζί του, αντιληφθήκαμε ότι τα θέματα που θα θίξουμε στη συνέχεια αποτελούν καίριο και κύριο ποιμαντικό και σωτηριολογικό πρόβλημα στις μέρες μας και έχουν λάβει σοβαρές διαστάσεις. Αυτό δεν αποτελεί μόνο δική μας διαπίστωση, αλλά, πολλώ μάλλον, σύγχρονων ανθρώπων του Θεού, που έχουν το χάρισμα να ‘‘βλέπουν’’, να διαβλέπουν και να προβλέπουν, δηλαδή να γνωρίζουν με αυθεντική εσωτερική πληροφορία το θέλημα του Θεού αλλά και τη λύπη του Θεού για όσα σοβαρά αμαρτήματα διαπράττονται στις μέρες μας, μάλιστα τα σαρκικά, τόσο εντός, όσο και εκτός Γάμου. Και, όχι ασφαλώς μονάχα αυτοί οι σύγχρονοι άνθρωποι του Θεού, αλλά και οι παλαιότεροι άγιοι και Πατέρες της Εκκλησίας μας, σε μία θαυμαστή εκ Πνεύματος Αγίου διαχρονική συμφωνία και ομοφωνία (consensus patrum), δηλώνουν σαφέστατα ότι η οργή του Θεού που εκδηλώνεται ποικιλότροπα, και παλαιότερα και στις μέρες μας, έχει ξεκάθαρη αιτία τις βαθιές, μεγάλες και αμετανόητες αμαρτίες του ανθρώπινου γένους. Και, συγκεκριμένα, ξεχωρίζουν τις εκτρώσεις —με όποιο τρόπο και αν γίνονται—, τις πάρα φύσιν σαρκικές σχέσεις εντός και εκτός του Γάμου, καθώς και τη βλασφημία των θείων, είτε με λόγια, είτε με έργα, καθώς και την ενασχόληση με τις μαγικές και σατανιστικές τελετές.

Ο παμπόνηρος διάβολος, όπως είναι γνωστό, επιδιώκει να παρενοχλεί τον άνθρωπο παντού και πάντοτε, μη φειδόμενος ούτε ακόμα και αυτών των πλέον ιερών στιγμών της ζωής του, ζητώντας να τον αποσπάσει από το θέλημα του Θεού και να τον ρίξει στην αμαρτία. Μάλιστα, αν του δοθεί η ευκαιρία και δυνατότητα, ένεκα αμετανοησίας του ανθρώπου, προσπαθεί και να τον δαιμονίσει. Και ασφαλώς ο διάβολος δεν έκανε και δεν κάνει με κανένα συμβόλαιο ότι δεν θα ενοχλεί οπουδήποτε, για παράδειγμα τους συζύγους στις μεταξύ τους ερωτικές σχέσεις. Πως είναι δυνατόν λοιπόν να προπαγανδίζει κανείς ανεύθυνα και χωρίς φόβο Θεού ιδέες και αντιλήψεις, που συνοψίζονται στο παγκόσμιο σύνθημα «στον Γάμο όλα επιτρέπονται», διαμηνύοντας ότι δεν υπάρχουν όρια και περιορισμοί όσον αφορά την ερωτική συμπεριφορά των συζύγων;

Ας θυμηθούμε τον Αυνάν της Παλαιάς Διαθήκης, από το όνομα του οποίου προήλθε και ο όρος «αυνανισμός». Ο Αυνάν, επειδή δεν είχε κατά τρόπο επιτρεπτό από τον Θεό σεξουαλική σχέση με τη νόμιμη (σύμφωνα με τις διατάξεις του τότε Νόμου) σύζυγό του, τιμωρήθηκε από τον Θεό παραδειγματικά με θάνατο (Γεν. 38, 9-10). Το αμάρτημα αυτό του Αυνάν, στην ουσία συνιστούσε παρακοή στο θέλημα του Θεού και συγκεκριμένα αυθαίρετη αυτονόμηση της ηδονής από τον συνολικό ψυχοσωματικό κόσμο του ανθρώπου, δηλαδή αμάρτημα αφύσικου διαχωρισμού της ηδονής από την ευθύνη την οποία συνεπάγεται η συζυγική μίξη, εσκεμμένος δηλαδή αποκλεισμός της δυνατότητας για τεκνογονία. Μήπως όμως το αμάρτημα αυτό δεν επαναλαμβάνεται στις μέρες μας; Και αν ο Θεός την εποχή της Παλαιάς Διαθήκης έδειξε τη σφοδρή αποστροφή του για το αμάρτημα αυτό, τιμωρώντας τόσο αυστηρά τον Αυνάν με θάνατο, τώρα στην εποχή της Χάριτος και της Καινής Διαθήκης, οπόταν ο Χριστός απαιτεί πολύ μεγαλύτερη καθαρότητα σώματος, καρδίας, λογισμών, λόγων και πράξεων (π.χ. βλ. Ματθ. 5, 21-48), πόσο περισσότερο είναι αυτονόητο ότι αποστρέφεται την αμαρτία αυτή, που συμβαίνει κατά κόρον μάλιστα στις μέρες μας και μέσα στον Γάμο;

Ο απόστολος Παύλος μας τονίζει: «Να είναι τίμιος ο γάμος σε όλα και το συζυγικό κρεβάτι να παραμένει αμίαντο. Τους δε πόρνους και τους μοιχούς θα τους καταδικάσει ο Θεός» (Εβρ. 13, 4). Απαιτεί λοιπόν ο λόγος του Θεού, ο ίδιος δηλαδή ο Θεός, Γάμο τίμιο και κλίνη συζυγική αμίαντη. Και μίασμα της συζυγικής κλίνης αποτελεί και ο συζυγικός αυνανισμός (δηλαδή η αυτονόμηση της ηδονής με μεθοδευμένη αποφυγή της τεκνογονίας) και οι πάρα φύσιν εντός του Γάμου αμαρτίες, αμαρτήματα τα οποία ανεπιφύλακτα καταδικάζει ο Κύριος.

*   *   *

Το ακρατές και φιλήδονο πνεύμα των ημερών μας, που συναντά και συνεργάζεται με τη μεθόδευση της Νέας Τάξης Πραγμάτων για διείσδυση στη σύνολη ζωή των ανθρώπων, μέχρι και τις ιερώτερες στιγμές της, περιγράφει με απαράμιλλο τρόπο ο σεβαστός Γἐροντάς μας και καθηγούμενος της Μονῆς Σταυροβουνίου, αρχιμ. Αθανάσιος σε παλαιότερο κείμενό του:

 «Εις τας ημέρας μας ήδη καλλιεργείται και βιούται μέσα εις τον κόσμον η κατ’ εξοχήν μεγάλη Αποστασία, περί της οποίας ομιλούν και προφητεύουν, τόσον η Αγία Γραφή, όσον και οι θείοι Πατέρες. Αυτή η παρουσιαζομένη σήμερα πρωτοφανής Αποστασία από όσα ορίζει ο Νόμος και ο Λόγος του Θεού, προετοιμάζει το σαθρόν, διεφθαρμένον και εξαθλιωμένον περιβάλλον, μέσα από το οποίον θα δυνηθή να αναδυθή και να αναφανή ο προφητευμένος Έσχατος Αντίχριστος! Η Αποστασία, εις τας ημέρας μας, συνίσταται τόσον εις την θεωρητικήν, όσον και εις την πρακτικήν άρνησιν της υπάρξεως της αθανάτου ψυχής, της μετά θάνατον ζωής, του πνευματικού κόσμου, της αιωνιότητος, του Δημιουργού και, κυρίως μάλιστα, του Θεανθρωπίνου Προσώπου του Σωτήρος μας Ιησού Χριστού, που ήλθεν εις την γην, για να σώση τον κόσμον από την αμαρτίαν, την φθοράν, την διαφθοράν, και την αιώνιον απώλειαν!

Αυτή η Αποστασία προχωρεί εις τας ημέρας μας μετά συνεχώς επαυξανομένης ταχύτητος και επιπόνου τραχύτητος προς την άνευ προηγουμένου αιχμήν της, αναφορικώς, όχι μόνον εις το κοσμοθεωρητικόν, αλλά, και κατά αναπόδραστον συνέπειαν, και εις το πρακτικόν και το ηθικόν πεδίον! Οφθαλμοφανής, όσον ποτέ άλλοτε, παρουσιάζεται σήμερον η πολλή ασέβεια προς τον Δημιουργόν και η πολλή ηθική διαφθορά μεταξύ ημών των ανθρώπων. Το κακόν επληθύνθη επί της γης και διαπράττεται τώρα ευκολωτέρως, ανετωτέρως και ευρυτέρως και, προπαντός, κατά τρόπον αναιδέστερον, υποβοηθούσης μάλιστα και της κακής χρήσεως της ραγδαίως εξελισσομένης τεχνολογίας…

Η Αγία Γραφή περιγράφει προφητικώς, τους ‘‘εσχάτους καιρούς’’. Ο απόστολος Παύλος περιγράφει προφητικώς, αλλά και πολύ ευκρινώς, τα χαρακτηριστικά του σημερινού κόσμου των “εσχάτων ημερών”, των καιρών της από του Θεού εσχάτης Αποστασίας: «Τοῦτο δὲ γίνωσκε, ὅτι ἐν ἐσχάταις ἡμέραις ἐνστήσονται καιροὶ χαλεποί· ἔσονται γὰρ οἱ ἄνθρωποι φίλαυτοι, φιλάργυροι, ἀλαζόνες, ὑπερήφανοι, βλάσφημοι, γονεῦσιν ἀπειθεῖς, ἀχάριστοι, ἀνόσιοι, ἄστοργοι, ἄσπονδοι, διάβολοι, ἀκρατεῖς, ἀνήμεροι, ἀφιλάγαθοι, προδόται, προπετεῖς, τετυφωμένοι, φιλήδονοι μᾶλλον ἢ φιλόθεοι, ἔχοντες μόρφωσιν εὐσεβείας, τὴν δὲ δύναμιν αὐτῆς ἠρνημένοι. καὶ τούτους ἀποτρέπου»  (Β´ Τιμ. 3, 1-5). Αυτή είναι δυστυχώς σήμερον η πραγματική εικόνα του τρόπου ζωής του συγχρόνου ανθρώπου: Η Αποστασία δηλαδή ημών από τον Δημιουργόν μας και η περιφρόνησίς μας προς όσα Αυτός, από άπειρον αγάπην, μας παραγγέλλει δια την σωτηρίαν μας» (Αρχιμανδρίτου Αθανασίου, καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Σταυροβουνίου, «Το Ιερόν Μυστήριον του Γάμου μέσα εις την σημερινήν κατάστασιν της μεγάλης Αποστασίας των ανθρώπων από τον Θεόν», περιοδικόν Ο Ζωοποιός Σταυρός, 2014).

*   *   *

Μέσα λοιπόν στο πνεύμα και την πράξη της Αποστασίας των καιρών μας και τις συναφείς σατανικές πλάνες για αυτονόμηση της ηδονής και εντός του Γάμου και αποφυγή της ευλογημένης τεκνογονίας, η δαιμονοποιημένη Νέα Τάξη Πραγμάτων, μεταξύ των άλλων εφευρημάτων της, που επιχειρούν να άπτονται και των ιερωτέρων στιγμών της ζωής του ανθρώπου, εφεύρε και πλασάρει από χρόνια και το λεγόμενο ενδομήτριο σπείραμα, το κοινώς λεγόμενο δαχτυλίδι ή σπιράλ ή coil. Το κατασκεύασμα αυτό δεν είναι απλώς ένας αντισυλληπτικός μηχανισμός, αλλά —αλίμονο!— ένας κυριολεκτικά εκτρωτικός μηχανισμός, δηλαδή φονικό μέσο, που σκοτώνει τα παιδιά του ζευγαριού αφού ήδη πραγματοποιηθεί η γονιμοποίηση, δηλαδή λίγο μετά τη σύλληψή τους μέσα στα σπλάχνα της μάνας τους, η οποία με τον τρόπο αυτό καταντά και γίνεται φόνισσα, όπως ισόκυρα και ο πατέρας φονιάς.

Κι αυτά τα λέμε γιατί, πέραν της ωραιοφάνειας των επιχειρημάτων των προωθούντων τη χρήση του ενδομητρίου σπειράματος και της κατά κόρον επίκλησης των ποικίλων δικαιωμάτων της κυοφορούσας γυναίκας για τη ζωή και την υγεία της, τίποτα δεν ακούσθηκε από αυτούς για το ίδιο το συλλαμβανόμενο και κυοφορούμενο βρέφος. Τι είναι τέλος πάντων αυτό; Μία μάζα ενόργανης ύλης; Ένα άψυχο αντικείμενο με γενετικό υλικό;

Για την Εκκλησία όμως το ανθρώπινο έμβρυο «εξ άκρας συλλήψεως» (από την πρώτη δηλαδή στιγμή της σύλληψής του) είναι έμψυχο, εμψυχωμένο, φέρει δηλαδή ανθρώπινη αθάνατη ψυχή, είναι ζωντανός άνθρωπος! Άρα έχει κι αυτό δικαιώματα· έχει το πρώτο και σπουδαιότερο δικαίωμα, έχει το αναφαίρετο δικαίωμα της ζωής! Και η διακοπή της κυοφορίας του εμβρύου, σε οποιοδήποτε στάδιο —δεν έχουμε μαγική στιγμή εμψύχωσής του— και με οποιοδήποτε τρόπο κι αν γίνει, συνιστά φόνο, φόνο στην ειδεχθέστερη μορφή του, φόνο εκ προμελέτης ενός ανυπεράσπιστου πλάσματος. Και του στερούμε, για χίλιες όσες «προφάσεις εν αμαρτίαις», όχι μονάχα το πολυτιμώτατο και σ᾽ αυτά τα άλογα ζώα θεϊκό δώρο της ζωής, αλλά —για μας τους Ορθόδοξους Χριστιανούς— και τη δυνατότητα να βαπτισθεί, να λάβει το άγιο Μύρο, να κοινωνήσει Σώμα και Αίμα Χριστού, να ενταχθεί στην Εκκλησία —το Σώμα του Χριστού—, να πολιτογραφηθεί πολίτης της βασιλείας των ουρανών.

Και για να μη φανεί ότι λέμε κουβέντες δικές μας, παραθέτουμε ένα σύντομο κείμενο για το ενδομήτριο σπείραμα, το οποίο συνέταξε κατά παράκληση μας γνωστός μας γιατρός, άνθρωπος του Θεού με πνευματική ζωή.

 «Το coil ή σπιράλ ή ενδομήτριο σπείραμα (κοινώς δαχτυλίδι) είναι μία μικρή πλαστική συσκευή σχήματος Τ, κατασκευασμένη από πλαστικό και χαλκό, η οποία τοποθετείται από τον γυναικολόγο μέσα στη μήτρα της γυναίκας για να εμποδίσει την τεκνοποίηση. Σπιράλ υπάρχουν δύο ειδών:

                α. Τα απλά μηχανικά, που λειτουργούν σαν μικρές μηχανές απόξεσης του εσωτερικού της μήτρας και που δεν αφήνουν να γίνει οποιαδήποτε εμφύτευση γονιμοποιημένου ωαρίου. Το μηχανικό σπιράλ δημιουργεί μία άσηπτη φλεγμονή στην περιοχή, η οποία αδρανοποιεί το σπέρμα που προσπαθεί να φτάσει στο ωάριο, καθώς και το γονιμοποιημένο ωάριο από το να εμφυτευτεί στη μήτρα, το οποίο και στη συνέχεια αποβάλλεται.

                β. Υπάρχουν και τα φαρμακευτικά σπιράλ, που εμπεριέχουν την ορμόνη προγεστερόνη. Το σπιράλ με προγεστερόνη κάνει την τραχηλική βλέννα πιο πυκνή και αδιαπέραστη από το σπέρμα. Επιπλέον, το γονιμοποιημένο ωάριο εμποδίζεται από το να εμφυτευτεί στη μήτρα και έτσι δεν μπορεί να αναπτυχθεί και αποβάλλεται. Σπάνια μπορεί να εμποδιστεί και η ωορρηξία της γυναίκας, αν αυτή χρησιμοποιεί και αντισυλληπτικά.

Και τα δύο είδη του σπιράλ αποδείχθηκε ότι είναι πολύ αποτελεσματικά στην αποφυγή της εγκυμοσύνης (ένεκα της ανωτέρω δράσης τους) και έχουν μεγάλη διάρκεια δραστικότητας (από δύο έως πέντε χρόνια). Η γονιμότητα της γυναίκας επανέρχεται αμέσως μόλις αυτό αφαιρεθεί. Το σπιράλ μπορεί να αφαιρεθεί εύκολα, ανά πάσα στιγμή, αν η γυναίκα αλλάξει γνώμη και αποταθεί στον γυναικολόγο της.

Έτσι, τα σπιράλ δρουν αντισυλληπτικά αλλά και εκτρωτικά. Περαιτέρω, σε ορισμένες περιπτώσεις χρήσης τους, η περίοδος της γυναίκας μπορεί να είναι βαρύτερη ή μεγαλύτερης διάρκειας, οδηγώντας σε σιδηροπενική αναιμία τη γυναίκα. Το σπιράλ ακόμη μπορεί να μετακινηθεί και σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις να εισχωρήσει στη μήτρα ή στον τράχηλο, με αποτέλεσμα να προκληθεί φλεγμονή ή διάτρηση της μήτρας. Ακόμα, αν μία γυναίκα μείνει έγκυος παρά τη χρήση του σπιράλ, το πιθανότερο είναι ότι η εγκυμοσύνη θα λάβει χώρα εκτός μήτρας, κάτι πολύ επικίνδυνο.

Έτσι, γίνεται αντιληπτό από όλα αυτά που περιγράψαμε ότι η δράση του σπιράλ είναι κατεξοχήν εκτρωτική, δηλαδή δρα πριν αλλά και μετά τη γονιμοποίηση σπερματοζωαρίου και ωαρίου. Δρα σαν μια ατομική, φορητή συσκευή έκτρωσης, η οποία με τη φλεγμονή που δημιουργεί εμποδίζει τη σύλληψη και εμφύτευση στη μήτρα του γονιμοποιημένου ωαρίου, και που στη συνέχεια αποβάλλεται, δηλαδή φονεύεται το εμψυχωμένο συλληφθέν έμβρυο».

Ουδείς, αγαπητοί μου, αναφέρεται σήμερα στην ηδονή των σαρκικών σχέσεων —που όλοι θέλουν και επιθυμούν—, δεν θέλουν όμως και δεν επιθυμούν τον φυσικό καρπό των σχέσεων αυτών, την έλευση δηλαδή στον κόσμο μιας αθάνατης ύπαρξης. Αλλά το κυοφορούμενο έμβρυο αποτελεί, όπως αναφέραμε, τέλειο άνθρωπο, με όλα τα δικαίωματά του, έστω κι αν αποτελεί καρπό βιασμού η ανεπιθύμητης κυοφορίας…

Για την υπόθεση θανάτου του τρίμηνου εκείνου βρέφους με Ρουμάνους γονείς πριν από μερικά χρόνια κινήθηκε —δικαίως— ολόκληρη ομάδα ειδικών, με πολλαπλές έρευνες και ανακρίσεις και την κλήση τόσων ιατροδικαστών, για επακρίβωση των αιτίων θανάτου του. Οποία όμως τραγική ειρωνεία, να νομιμοποιούνται από την άλλη χιλιάδες εκτρώσεις, με μια απλή συγκατάθεση η ομολογία της κυοφορούσας μητέρας και έτσι, νομίμως και αξιοπρεπώς, να φονεύονται χιλιάδες έμβρυα τον χρόνο… Περαιτέρω, για τη φοβερή εκείνη υπόθεση των πολλαπλών φόνων του κατά συρροήν δολοφόνου Νίκου Μεταξά κινήθηκε —έστω και την εσχάτην και πρωθυστέρως— γη και ουρανός, για τον εντοπισμό των θυμάτων, μάλιστα των αθώων εκείνων δύο παιδιών… Και όμως —αλίμονο για την υποκρισία της κοινωνίας μας!—, καμμία ενέργεια, καμμία έρευνα, κανένας αναστεναγμός, κανένας κλαυθμός, καμμία δίκη, καμμία καταδίκη για τις τόσες χιλιάδες έμβρυα που κάθε χρόνο, νόμιμα και μη, κατασφαγιάζονται εκτρωτικά και απορρίπτονται στα σκύβαλα απορριμμάτων…

Θα επιθυμούσαμε στη συνάφεια αυτή να παραθέσουμε και ένα άλλο, παλαιότερο σχετικό προς το θέμα μας απόσπασμα κειμένου του οσίας μνήμης αρχιμανδρίτου Επιφανίου Θεοδωροπούλου (†1989), που συνέγραψε με αφορμή τις προεργασίες για αποποινικοποίηση των αμβλώσεων στην Ελλάδα το 1981, στο οποίο ο μακαριστός Γέροντας σαφέστατα, λογικώτατα και θεολογικώτατα διασαφηνίζει την θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας για τις αμβλώσεις (διατηρούμε την ορθογραφία του πρωτοτύπου στην καθαρεύουσα και το πολυτονικό σύστημα):

 «… Ὅση ἐλευθερία καὶ ἂν παρασχεθῇ περὶ τὰ φρικαλέα τῶν ἀμβλώσεων ἐγκλήματα, εἰς οὐδὲν θὰ βοηθήσῃ τὰς κακούργους αὐτὰς μητέρας. Θὰ διαγραφῇ ἡ ποινικὴ εὐθύνη, ἀλλ᾿ ἡ συνείδησις, «ἧς οὐδὲν ἐν κόσμῳ βιαιότερον», δὲν θὰ εὕρῃ πλέον ἡσυχίαν διὰ βίου. Αἱ προβαίνουσαι εἰς ἄμβλωσιν γυναῖκες καθίστανται ἐρείπια ψυχικὰ καὶ οὐδέποτε συνέρχονται. Ἡ πεῖρα τῶν Ἐξομολόγων (ἀλλὰ καὶ πολλῶν Ψυχιάτρων) βεβαιοῖ τὸ ἀληθὲς τοῦ λόγου. Ὁ μέγας Ἱπποκράτης, καίτοι ἐν τῷ σκότει τῆς εἰδωλολατρίας ζῶν, κατεδίκαζεν ἀνεπιφυλάκτως τὰς ἀμβλώσεις καὶ διεκήρυσσε μεθ᾿ ὅρκου: «Οὐδὲ γυναικὶ πεσσὸν φθόριον δώσω». Προφανῶς «κάτι» περισσότερον ἡμῶν ἐγνώριζεν… Ἡ ἀνεπανόρθωτος δὲ αὕτη ψυχικὴ καταρράκωσις τῶν δολοφόνων μητέρων, ἀκόμη καὶ τῶν τελείως «ἐλευθέρων» καὶ «χειραφετημένων» (ὁμιλῶ καὶ ἐκ προσωπικῆς ἱερατικῆς πείρας), ἀποδεικνύει καὶ ἓν ἄλλο: Πόσον ἀσύστατον εἶνε τὸ ἐπιχείρημα τῶν ἰσχυριζομένων ὅτι τὸ καταστρεφόμενον ἔμβρυον δὲν εἶνε ἀκόμη ἄνθρωπος(!!!), καὶ ὡς ἐκ τούτου δὲν ἔχομεν φόνον!…

Βεβαίως δι᾿ ἡμᾶς δὲν ὑπάρχει κἂν ἀνάγκη τοῦ ἐπιχειρήματος αὐτοῦ, ἀφοῦ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, τὸ διὰ τῆς Ἐκκλησίας λαλοῦν, μαρτυρεῖ ὅτι, εἴτε ἔχει ἐσχηματισμένα ὄργανα τὸ ἔμβρυον, εἴτε ὄχι, ἀνθρωποκτονία τελεῖται (πρβλ. 2ον Κανόνα τοῦ Μ. Βασιλείου καὶ 91ον τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου). Ἡ Ἐκκλησία ἡμῶν ἔχει ἑορτὰς συλλήψεως ἁγίων ἐν τῇ κοιλίᾳ τῆς μητρὸς αὐτῶν, ὡς τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ τοῦ Τιμίου Προδρόμου, ἀκριβῶς διότι θεωρεῖ τὸν ἄνθρωπον ὑπάρχοντα ἀπὸ τῆς στιγμῆς τῆς συλλήψεως αὐτοῦ.

Ἀλλά, τίς ἡ χρεία ἑτέρων ἀποδείξεων, ὅταν αὐτὸ τοῦτο τὸ Δίκαιον τῆς Πολιτείας ἀναγνωρίζῃ τὴν προσωπικότητα τοῦ κυοφορουμένου ἐμβρύου, ἀπ᾿ αὐτῆς ἤδη τῆς συλλήψεως αὐτοῦ, καὶ καθιστᾷ αὐτὸ ὑποκείμενον καὶ φορέα ἀστικῶν δικαιωμάτων; Κατὰ τὸν Ἀστικὸν Κώδικα δύναταί τις π.χ. νὰ ὁρίσῃ, διὰ διαθήκης, κληρονόμον αὐτοῦ τὸν «συνειλημμένον» (ἄρθρον 1711), δηλ. τὸ συλληφθὲν ἔμβρυον, ὅπερ καὶ κληρονομεῖ, ἐφ᾿ ὅσον τεχθῇ ζῶν, τὴν ὑπὲρ αὐτοῦ διατεθεῖσαν περιουσίαν. Ὥστε τὸ κυοφορούμενον ἔμβρυον ἔχει ἀνεγνωρισμένα καὶ ἀναφαίρετα δικαιώματα ἐπὶ οἰκονομικῶν ἀγαθῶν· οὐδὲν δικαίωμα ὅμως ἔχει ἐπὶ τοῦ ὑψίστου καὶ πρωταρχικοῦ ἀγαθοῦ, τοῦ ἀγαθοῦ τῆς ζωῆς! Τοιαύτας δὲ ἀντιλήψεις, ἀντιλήψεις κραυγαλέως ἀντιφατικὰς καὶ προκλητικῶς ἀσυνεπεῖς, ἔχει —ἵνα εἴμεθα δίκαιοι— οὐ μόνον ἡ εἰρημένη πολιτικὴ Παράταξις, ἀλλὰ τὸ σύνολον φεῦ! τοῦ πολιτικοῦ κόσμου, πλὴν ἐλαχίστων εὐλογημένων ἐξαιρέσεων…» (Ἀρχιμανδρίτης Ἐπιφάνιος Θεοδωρόπουλος, «Θανατικὴ ποινὴ και ἀμβλώσεις», Ἐν Ἀθήναις τῇ 1ῃ Ὀκτωβρίου 1981, ἐφημ. Ὀρθόδοξος Τύπος, φύλλον 9.10.81).

*   *   *

Περατώνοντας το μικρό αυτό κείμενο, μου έρχονται στον νού περιπτώσεις ζευγαριών, που με δάκρυα παρακαλούν να αποκτήσουν ένα παιδάκι και δυσκολεύονται ή και αδυνατούν, ασφαλώς «κρίμασιν οις οίδεν ο Κύριος». Και από την άλλη, τα ζευγάρια που έχουν αυτή την ευλογία και τη δυνατότητα, να αντιστρατεύονται στο θέλημα του Θεού, είτε παρεμποδίζοντας ποικιλότροπα την έλευση στον κόσμο ανθρώπων, εικόνων Θεού και κλητών αγίων, είτε, το φοβερώτερο, φονεύοντάς τα απάνθρωπα, πριν έλθουν στο φως του κόσμου…

Να παρακαλέσουμε τον Θεό να γίνει ίλεως, και να μας οδηγήσει σε έμπρακτη μετάνοια, για να ελκύσουμε το ανείκαστο έλεός Του, για να παρέλθουν οι ποικιλώνυμες κρίσεις των ημερών μας, να ειρηνεύσει ο κόσμος, οι Εκκλησίες, και να αξιωθούμε της αιώνιας ζωής, στην οποία κληθήκαμε και της οποίας αξιωθήκαμε με το Αίμα του υπέρ ημών Σταυρωθέντος και Αναστάντος Χριστού. Αμήν.

Ιερά Μητρόπολις Μόρφου

Το είδαμε: ΤΑΣ ΘΥΡΑΣ